Εχθροί σπαραγγιού
Περιεχόμενα
Αφίδες
Οι αφίδες είναι μικρά έντομα πράσινου χρώματος που αναπτύσσονται σε μεγάλους πληθυσμούς πάνω στα φύλλα (κάτω επιφάνεια ελάσματος) και μυζούν τους χυμούς τους. Τα φύλλα παραμόρφωνονται ελαφρώς και εμφανίζουν κολλώδη ουσία στα σημεία προσβολής. Για να αντιμετωπίσουμε τις αφίδες φροντίζουμε για την καλή ανάπτυξη των φυτών (άρδευση και λίπανση). Προσοχή όμως η υπερβολικά αζωτούχα λίπανση έχει σαν αποτέλεσμα την έντονη ανάπτυξη της βλάστησης και κατά συνέπεια μεγαλύτερη πιθανότητα προσβολής. Επιπλέον απομακρύνουμε τα φύλλα που έχουν προσβληθεί. Γίνεται εφαρμογή αμειψισποράς και σε μεγάλη προσβολή ψεκασμός με κατάλληλα σκευάσματα (σαπούνια) για τη βιολογική γεωργία. Για το βιολογικό έλεγχο των αφίδων χρησιμοποιούμε την πασχαλίτσα και την παρασιτική σφήκα Diaeretiella rapae.
Μύγα
Η μύγα (Platyparea poeciloptera) είναι δίπτερο, μικρή (6-8mm), σκούρου χρωματισμού. Προκαλεί ζημιά στις νεαρές φυτείες πριν ακόμα μπουν στο στάδιο της συγκομιδής (ηλικίας 1-3). Γεννά τα αυγά της την άνοιξη μέσα στους νεαρούς βλαστούς και οι προνύμφες τρυπούν στοές στα στελέχη, με αποτέλεσμα την πρόκληση νανισμού και καταστροφή των οφθαλμών. Οψιμότερες προσβολές προκαλούν πρόωρο θάνατο των στελεχών, μείωση αφομοιωτικής επιφάνειας με αρνητικό αποτέλεσμα στα ριζώματα και στην παραγωγή της επόμενης χρονιάς. Προσβολές είναι δυνατό να προκαλούνται και σε φυτείες μεγαλύτερης ηλικίας και οι προνύμφες εμφανίζονται κατά την περίοδο της συγκομιδής και προκαλούν στοές από την κορυφή προς τη βάση στο εμπορεύσιμο τμήμα του βλαστού, γεγονός που καθιστά το βλαστό μη εμπορεύσιμο. Οι προνύμφες, αφού αναπτυχθούν πλήρως, κατεβαίνουν μέσα στο στέλεχος κοντά στη βάση του στην επιφάνεια του εδάφους και νυμφούνται. Τα στελέχη αυτά σαπίζουν μετά το φθινόπωρο και οι νύμφες πέφτουν στο έδαφος και την άνοιξη εξέρχονται τα τέλεια.
Η τοποθέτηση κοκκώδων εντομοκτόνων (Phorate, Fonofos) στο έδαφος πριν από την κατασκευή των αναχωμάτων περιορίζει τις προσβολές. Συλλογή και κάψιμο των ξηρών υπολειμμάτων, τουλάχιστον των προσβεβλημένων βλαστών. Ψεκασμοί με κατάλληλα εντομοκτόνα τα οποία όμως θα πρέπει να έχουν μικρή υπολειμματική δράση κατά τη διάρκεια της συγκομιδής (π.χ πυρεθροειδή) και πιο ισχυρά αργότερα όπως το Dursban και το Dimethoate είναι τα πλέον κατάλληλα. Η παρακολούθηση του πληθυσμού με παγίδες βοηθά στην αποτελεσματική καταπολέμηση των εντόμων.
Κριόκερος
Το κολεόπτερο αυτό (Crioceris asparagi) είναι το πιο ενδιαφέρον έντομο που προσβάλλει το σπαράγγι και τρέφεται αποκλειστικά και μόνον από αυτό. Τα τέλεια, μήκους 6mm με λαμπέρο κόκκινο χρώμα στα έλυτρα τα οποία μπορεί να φέρουν μαύρα στίγματα, προσβάλλουν το σπαράγγι την άνοιξη κατά την διάρκεια της συγκομιδής και προκαλούν ζημιά στον οφθαλμό, στα βράκτια και στην επιφάνεια των βλαστών. Προσθετά, γεννούν και τοποθετούν τα αυγά τους, που έχουν πρασινόμαυρο χρωματισμό, πάνω στους βλαστούς ώστε η εμφάνισή τους καταστρέφεται και η εμπορική τους αξία μειώνεται. Μετά την εκκόλαψη οι προνύμφες, αλλά και τα τέλεια, κατατρώγουν το φύλλωμα και τον πράσινο φλοιό των στελεχών αρκετές φορές, σε βαθμό που μένουν μόνο οι άξονες του φυτού. Αποτέλεσμα της καταστροφής του φυλλώματος είναι αδύνατα ριζώματα και μειωμένη παραγωγή βλαστών τον επόμενο χρόνο. Το τέλειο διαχειμάζει στα υπολείμματα της καλλιέργειας, μέσα στο κοίλωμα των βλαστών και σε άλλα καταλείμματα. Μόλις αρχίσει την άνοιξη να βλαστάνει το σπαράγγι, εξέρχονται και τα έντομα και αρχίζουν να τρέφονται και να πολλαπλασιάζονται και να γεννούν τα αυγά τους σε σειρές, από 3-7 μαζί. Η επώαση διαρκεί περίπου 1 εβδομάδα. Οι προνύμφες τρέφονται γρήγορα και σε 2-3 εβδομάδες βγαίνουν τα τέλεια έντομα. Συνήθως έχουμε 2 γενιές, σπάνια 3 κάθε χρόνο. Κατά τον Αύγουστο με Σεπτέμβρη τα τέλεια αναζητούν χώρο για να διαχειμάσουν. Η υψηλή θερμοκρασία δεν ευνοεί την εξάπλωση του εντόμου.
Όσο αφορά τα μέτρα προστασίας πρέπει να απομακρύνονται όλα τα φυτικά υπολείμματα από την φυτεία και να καίγονται. Με τον τρόπο αυτό περιορίζονται οι χώροι διαχείμανσης του εντόμου και η ένταση της προσβολής. Ψεκασμοί με εγκεκριμένα εντομοκτόνα (Malathion, Parathion, Dimethocate, Πυρεθρίνες) κάθε 15-20 ημέρες όταν εμφανιστεί προσβολή, περιορίζουν την ζημιά από το έντομο (2 ψεκασμοί συνήθως είναι αρκετοί). Στην περίπτωση που οι ψεκασμοί γίνονται όταν διαρκεί η συγκομιδή, θα πρέπει να επιλέγονται εντομοκτόνα με μικρή υπολειμματική δράση.
Τετράνυχος
O τετράνυχος ανήκει στην οικογένεια Tetranychidae που περιλαμβάνει έναν μεγάλο αριθμό ειδών. Πολλά από αυτά είναι ευρύτατα διαδεδομένα γεωγραφικά. Τα αυγά είναι σφαιρικά, πολύ μικρά με διάμετρο 0.15mm, διαφανές όταν αρχικά εναποτίθενται και λίγο πριν την εκκόλαψη υπόλευκα ή κιτρινοπράσινα. Οι προνύμφες έχουν 3 ζεύγη ποδιών και είναι ημιδιαφανείς με κόκκινα μάτια. Τα ενήλικα είναι ωοειδή, έχουν δύο χαρακτηριστικές μαύρες κηλίδες στην πλάτη και 4 ζεύγη ποδιών. Τα πρώτα συμπτώματα εμφανίζονται υπό μορφή μικρών (1mm ή λιγότερο) κίτρινων γωνιωδών κηλίδων στα φύλλα. Τα βαριά προβεβλημένα φύλλα γίνονται κίτρινα, νεκρώνονται και καλύπτονται από ένα πολύ λεπτό ιστό που προστατεύει τα ακάρεα. Τα σοβαρά προσβεβλημένα φυτά παρουσιάζουν καθυστερημένη ανάπτυξη και τα άνθη τους στεγνώνουν. Η ζημία στο φυτό προκαλείται από τις προνύμφες, νύμφες και τέλειο. Ο τετράνυχος τρέφεται από την κάτω επιφάνεια των φύλλων. Η ζημιά μπορεί να γίνει πολύ σοβαρή με την μείωση της ανάπτυξης και της παραγωγής του φυτού. Σε μεγάλο βαθμό προσβολής η καλλιέργεια μπορεί να καταστραφεί ολοσχερώς.
Για την καταπολέμησή τους εφαρμόζονται ψεκασμοί με εντομοκτόνα-ακαρεοκτόνα μόλις εμφανιστεί η προσβολή. Οι ψεκασμοί επαναλαμβάνονται, εάν χρειαστεί, ανάλογα με την εξέλιξη της προσβολής.