Ιοί
Οι ιοί είναι μολυσματικοί υπομικροσκοπικοί (μη ορατοί με οπτικό μικροσκόπιο), διηθητοί, μη κυτταρικοί παράγοντες που αναπαράγονται μόνο σε ζωντανά κύτταρα και συχνά προκαλούν ασθένεια. Ενδοκυτταρικά υποχρεωτικά παράσιτα, των οποίων ο μεταβολισμός δεν παράγει ενέργεια. Αποτελούνται από ένα πυρήνα νουκλεϊκού οξέος (ένα ή περισσότερα μόρια RNA ή DNA) που περιβάλλεται από μια ή περισσότερες καψιδιακές πρωτεϊνες ή φάκελο λιποπρωτεΐνης (Bos, 2001).
Οι φυτικοί ιοί στη φύση διατηρούνται σε προσβλημένα φυτά (καλλιεργούμενα και ζιζάνια), σε έντομα φορείς και μερικοί σε φυτικά υπολείμματα. Το εύρος των φυτών ξενιστών που προσβάλλονται από έναν ιό εξαρτάται το είδος του ιού (μερικοί ιοί προσβάλλουν πολλά είδη φυτών, άλλοι μόνο ένα είδος).
Οι ιοί, δεν μπορούν να προσβάλλουν τα φυτά "ενεργητικά", να δημιουργήσουν δηλαδή μέσω κάποιου μηχανισμού, τις προϋποθέσεις εισόδου τους στον ξενιστή. Για την εξάπλωση των ιών, είναι απαραίτητη η λύση της συνέχειας της επιδερμίδας του ξενιστή και η εισαγωγή των ιοσωματίων στο εσωτερικό του κυττάρου. Οι πληγές μπορούν να προκύψουν είτε μηχανικά (καλλιεργητικές εργασίες, τριβή των φύλλων) ή με τη βοήθεια των φυσικών φορέων που μπορεί να είναι ζωικοί (έντομα, νηματώδεις) ή μύκητες.
Η γνώση του φορέα και των χαρακτηριστικών της μετάδοσης ενός ιού είναι πολύ σημαντική γιατί η οικονομική σημασία μιας ιολογικής ασθένειας καθώς και ο τρόπος αντιμετώπισής της είναι άμεσα συνδεδεμένη από τον τρόπο μετάδοσης της στον αγρό. Η μελέτη της διακύμανσης των πληθυσμών του φορέα ενός ιού μπορεί να οδηγήσει σε χρήσιμα επιδημιολογικά συμπεράσματα που θα συμβάλουν στη λήψη μέτρων αντιμετώπισης.
Tρόποι μετάδοσης των φυτικών ιών :
- Σπόρος (μερικοί ιοί)
- Αγενή τμήματα (εμβόλια, υποκείμενα)/εμβολιασμός (το σύνολο των ιών)
- Φορείς (οι περισσότεροι ιοί)
- Νηματώδεις
- Μύκητες
- Έντομα (αφίδες, αλευρώδεις, θρίπες, τζιτζικάκια, κολεόπτερα, ψευδόκοκκοι)
- Ακάρεα (Eriophyidae)
- Γύρη (περιορισμένος αριθμός ιών)
- Μηχανικά (περιορισμένος αριθμός ιών)
Σχετικές σελίδες
