Αβοκάντο φυτό

Γενικά στοιχεία

Το αβοκάντο (Persea americana Mill) κατάγεται από το Νότιο Μεξικό. Στην Κεντρική Αμερική και στις Δυτικές Ινδίες ο καρπός του αβοκάντο χρησιμοποιήθηκε επί αιώνες ως τροφή. Το Μεξικό είναι η κύρια παραγωγός χώρα του αβοκάντο και ακολουθούν οι Η.Π.Α, Βραζιλία, Κολομβία, Βενεζουέλα και Εκουαδόρ. Επίσης καλλιεργείται σε μικρή έκταση στις περισσότερες τροπικές και υποτροπικές χώρες της υφηλίου. Στην Ελλάδα το αβοκάντο καλλιεργείται κυρίως στη Κρήτη. Ο καρπός του αβοκάντο τρώγεται ως φρέσκος δι' επαλείψεως της σάρκας σε φέτες ψωμιού και ως σαλάτα μάζι με χυμό λεμονιού, αλάτι και πιπέρι. Το λάδι του χρησιμοποιείται ευρέως στη φαρμακευτική και τα σπέρματά του για την παρασκευή τροφής των πουλερικών. Ο καρπός του αβοκάντο είναι πλούσιος σε λάδι και βιταμίνη Β και φτωχός σε σάκχαρα. Υπάρχουν 3 υποείδη αβοκάντο. Το υποείδος του Μεξικού κατάγεται από το Μεξικό και είναι το πιο ανεκτικό στο ψύχος. Οι καρποί του είναι οι λιγότεροι επιθυμητοί, έχουν μικρό μέγεθος, μαλακό φλοιό και μεγάλους σπόρους. Το δεύτερο υποείδος της Γουατεμάλας είναι λιγότερο ανεκτικό στο ψύχος από εκείνο του Μεξικού και ο καρπός έχει μεγάλο μέγεθος και λεπτό φλοιό με τραχεία υφή. Το τρίτο υποείδος είναι των Δυτικών Ινδιών, ιθαγενές των χαμηλών υψόμετρων της Κεντρικής Αμερικής, ευδοκιμεί κάτω από ζεστές και υγρές συνθήκες. Οι καρποί των ποικιλιών του υποείδους αυτού έχουν μεγάλο μέγεθος, μαλακό και δερματώδη φλοιό, μικρότερου πάχους, συγκριτικά με εκείνον των καρπών του υποείδους της Γουατεμάλας. Η καλλιέργεια προωθείται στις απάνεμες τοποθεσίες της Κρήτης, των Κυκλάδων, Δωδεκανήσων, Λακωνίας, Μεσσηνίας, στα νησιά Κύθηρα, Αντικύθηρα, Πόρο, στις περιοχές Τροιζηνίας και Θερμισίας καθώς και σε άλλες περιοχές όπου υπάρχει καλλιεργητική εμπειρία και ενδείκνυνται σύμφωνα με τις κατά τόπους αρμόδιες Δ/νσεις Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής των Περιφερειακών Ενοτήτων.

Βοτανικά χαρακτηριστικά

Το αβοκάντο είναι δένδρο αειθαλές, μεγάλου μεγέθους, ύψους 8 - 20m, επιπολαιορίζο, με δύο ή περισσότερες βλάστησεις το χρόνο (άνοιξη - καλοκαίρι). Τα φύλλα εμφανίζονται σε ερυθρόχρωμες βλαστήσεις, οι οποίες αργότερα αποκτούν πράσινο χρωματισμό και διατηρούνται στο δένδρο πάνω από ένα χρόνο. Το μέγεθος των φύλλων ποικίλλει από 10-30 x 5-15cm. Φέρει ξυλοφόρους και ανθοφόρους οφθαλμούς και χαρακτηρίζεται από το φαινόμενο της παρενιαυτοφορίας. Η προτροπή σχηματισμού των άνθεων λαμβάνει χώρα λίγο πριν την πλήρη άνθιση. Οι ομοιόμορφες ψυχρές θερμοκρασίες (20^oC) χωρίς υψηλότερες διακυμάνσεις προάγουν το σχηματισμό άνθεων. Η βραχεία διάρκεια της ημέρας μπορεί να επιταχύνει την ανάπτυξη των ανθέων. Η βράχεια διάρκεια της ημέρας μπορεί να επιταχύνει την ανάπτυξη των ανθέων, αλλά μειώνει το συνολικό αριθμό αυτών. Τα άνθη φέρονται σε βοτρυώδεις ταξιανθίες επάκρια των βλαστών, είναι πολυάριθμα και σε μέγεθος μικρά. Η περίοδος της άνθισης εξαρτάται από την ποικιλία και λαμβάνει χώρα αργά την άνοιξη. Το ψυχρό κλίμα οψιμίζει την άνθιση. Τα άνθη είναι πρασινωπά, τέλεια και χαρακτηρίζονται από το φαινόμενο της διχογαμίας. Ενώ τα άνθη είναι ερμαφρόδιτα τα αρσενικά μέρη ανθίζουν σε διαφορετική περίοδο από τα θηλυκά. Ο καρπός είναι ράγα, μεγάλου μεγέθους, με ένα σπέρμα που αποτελείται από δύο κοτυλήδονες. Ο φλοιός ποικίλλει σε πάχος, υφή και χρώμα. Η σάρκα είναι κιτρινώπη, με γεύση βουτύρου, όταν είναι ώριμη. Το αβοκάντο φέρει ξυλοφόρους και απλούς ανθοφόρους οφθαλμούς. Οι ξυλοφόροι οφθαλμοί εκπτυσσόμενοι δίνουν βλάστηση, ενώ οι απλοί ανθοφόροι δίνουν βοτρυώδη ταξιανθία, που επάκρια του ανθικού άξονα σχηματίζει ξυλοφόρο οφθαλμό. Οι οφθαλμοί που βρίσκονται κάτω από την ταξιανθία, όταν εκπτυχθούν, θα δώσουν ταξιανθία ή θα πέσουν. Όταν τα άνθη γονιμοποιηθούν και εξελιχθούν σε καρπούς, τότε οι απλοί ανθοφόροι οφθαλμοί, που βρίσκονται κάτω από την ταξιανθία, πέφτουν, διαφορετικά εξελίσσονται σαν ταξιανθίες. Οι ταξιανθίες στο αβοκάντο φέρονται συνήθως επάκρια των βλαστών. Μπαίνει σε καρποφορία από τον 3^o - 6^o χρόνο της ηλικίας του και σε πλήρη καρποφορία σε ηλικία 12 - 18 ετών. Η παραγωγική του ζωή φθάνει τα 25 - 35 χρόνια.