Ανάπτυξη του φυτού του σόργου

Από GAIApedia
Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση

Βλαστητική φάση

Βλάστηση του σπόρου. Η ελάχιστη θερμοκρασία είναι 7.5-14oC, η άριστη 32-35oC και η μέγιστη 40oC. Για τη βλάστηση απαιτείται υγρασία του εδάφους τουλάχιστον 20%.

Ριζικό σύστημα. Μετά το φΰτρωμα αναπτύσσεται μία μόνο δευτερογενής εμβρυακή ρίζα. Ακολουθεί έντονη ανάπτυξη και σε πέντε εβδομάδες από τη σπορά έχει φθάσει σε βάθος 100cm και πλευρικά σε ακτίνα 50cm. Κατά την εμφάνιση της ταξιανθίας οι ρίζες έχουν φθάσει σε βάθος 125cm και πλευρικά σε ακτίνα 100cm.

Η ανάπτυξη είναι περιορισμένη ή μηδαμινή μετά την άνθηση στις αυτογονιμοποιούμενες ποικιλίες. Αντίθετα, στα υβρίδια παρατηρείται αξιόλογη ανάπτυξη του ριζικού συστήματος και μετά την άνθηση.

Γενικά, το κύριο ριζόστρωμα βρίσκεται στα 100cm σε ξηρικές καλλιέργειες και πιο ρηχά σε αρδευόμενες.

Βλαστός. Λόγω του σχετικά μικρού μεγέθους των σπόρων, τα αρτίβλαστα έχουν μικρό μέγεθος και βραδεία πρώτη ανάπτυξη η οποία είναι ταχύτερη (περίπου διπλάσια) στα υβρίδια σε σχέση με τις αυτογονιμοποιούμενες ποικιλίες. Δύο εβδομάδες μετά το φύτρωμα τα φυτά έχουν εμφανίσει 4-5 φύλλα, ενώ σε ηλικία ενός μηνός (ύψος περίπου 40cm) έχουν ουσιαστικά εμφανισθεί όλα τα φύλλα.

Το αδέλφωμα ξεκινά περίπου δύο εβδομάδες από το φύτρωμα και μπορεί να συνεχίζεται και μετά την άνθηση. Μετά τον πρώτο μήνα αρχίζει το στάδιο του καλαμώματος που χαρακτηρίζεται από επιμήκυνση του στελέχους και ταχεία αύξηση του ξηρού βάρους. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι το φυτό είναι του τύπου C4. Η αύξηση του βλαστού και η ανάπτυξη της φυλλικής επιφάνειας ουσιαστικά σταματούν με την άνθηση.

Η ανάπτυξη διακλαδώσεων μπορεί να ξεκινήσει και μετά την άνθηση του κύριου στελέχους από τον οφθαλμό που βρίσκεται πλησιέστερα στην ταξιανθία, με τα γνωστά ανεπιθύμητα αποτελέσματα στην ωρίμανση και συγκομιδή.

Τα φυτά είναι ευαίσθητα στις χαμηλές θερμοκρασίες κατά το βλαστητικό στάδιο. Ελάχιστη θερμοκρασία για αύξηση είναι 15oC και άριστη 27-32oC. Σχετικά χαμηλές θερμοκρασίες επιμηκύνουν τη βλαστητική φάση και οψιμίζουν την καλλιέργεια. Έτσι, η διάρκεια της βλαστητικής φάσης σχεδόν διπλασιάζεται όταν η θερμοκρασία πέσει από 30oC στους 20oC.

Αναπαραγωγική φάση

Η άνθηση ξεκινά 2-6 ημέρες μετά την εμφάνιση των ταξιανθιών ενώ πιθανόν να έχει ξεκινήσει και όταν η ταξιανθία δεν έχει βγεί τελείως από τον κολεό.

Ξεκινά από το επάνω μέρος της φόβης και προχωρεί προς τα κάτω. Η διάρκεια είναι συνολικά 5-10 ημ., αλλά εξαρτάται από τη θερμοκρασία του αέρα. Σε ψυχρές συνθήκες διαρκεί ακόμη και 15 ημ. Τα σταχύδια ανοίγουν κατά τη νύχτα ή τις πρώτες πρωινές ώρες.

Η ζωτικότητα των γυρεοκόκκων μειώνεται γρήγορα και εκμηδενίζεται μετά από 3-6 ώρες περίπου. Τα στίγματα όμως παραμένουν επιδεκτικά γονιμοποίησης μέχρι μία εβδομάδα μετά την άνθηση, συνήθως όμως η καλύτερη επικονίαση γίνεται στις πρώτες 72 ώρες μετά την άνθηση.

Το σόργο κατά κανόνα αυτογονιμοποιείται. Σταυρογονιμοποίηση γίνεται σε μικρό ποσοστό (5-6%) με τη βοήθεια του ανέμου και είναι συχνότερη στις χαμηλότερες ταξιανθίες και στο ανώτερο τέταρτο της ταξιανθίας. Μετά την αυτογονιμοποίηση τα λέπυρα ανοίγουν τελείως, εξέρχονται οι ανθήρες και εκτοξεύεται η γύρη υπό μορφή νέφους. Υπολογίζεται ότι μία ταξιανθία παράγει 24 εκατομ. γυρεοκόκκους.

Μετά τη γονιμοποίηση και υπό ευνοϊκές συνθήκες ο καρπός είναι φυσιολογικά ώριμος 24-55 ημ. μετά την άνθηση, όταν η περιεκτικότητα του σε υγρασία είναι 25-35%. Δείκτης φυσιολογικής ωρίμανσης είναι και εδώ η μαύρη κηλίδα στη θέση του ποδίσκου, όπως στον αραβόσιτο. Η οικονομική ωρίμανση συντελείται καλύτερα μία εβδομάδα περίπου μετά τη φυσιολογική, όταν ο καρπός έχει υγρασία γύρω στο 20%. Τότε, τα ανώτερα φύλλα και το αντίστοιχο τμήμα του βλαστού είναι ακόμη πράσινα και υδαρή και μπορεί να χρησιμοποιούνται ως νωπή κτηνοτροφή.

Το τελικό βάρος του καρπού επηρεάζεται σημαντικά από την τρέχουσα φωτοσύνθεση κατά τη διάρκεια του γεμίσματος. Η φωτοσύνθεση της ταξικαρπίας συμβάλλει κατά 6-18% στο τελικό ξηρό βάρος των καρπών, ενώ τη σημαντικότερη συμβολή (75-85%) έχουν τα τέσσερα τελευταία φύλλα, και ιδιαίτερα το 4o από την κορυφή. Η διακίνηση αποθηκευμένων ουσιών από το στέλεχος είναι ελάχιστη συγκριτικά με τον αραβόσιτο.