Ασθένεια πεπονιάς Φουζαρίωση

Προσβεβλημένο φυτό πεπονιάς λόγω Φουζαρίωσης

Προσβεβλημένο πεπόνι λόγω Φουζαρίωσης

Το παθογόνο Fusarium oxysporum f.sp. melonis προσβάλει βλαστάνοντες σπόρους που βρίσκονται στο έδαφoς, φυτάρια και τα ηλικιωμένα φυτά. Στα φυτάρια προκαλεί κιτρίνισμα των κοτυληδόνων και των πρώτων φύλλων με αποτέλεσμα την καθυστέρηση στην ανάπτυξη του φυτού. Η ασθένεια μπορεί να εκδηλωθεί με απότομο μαρασμό χωρίς να έχει προηγηθεί χλώρωση. Χαρακτηριστικό σύμπτωμα της ασθένειας αποτελεί μια μονόπλευρη ράβδωση από το λαιμό του φυτού έως ψηλά στο στέλεχος η οποία στην αρχή είναι υδαρής και ανοιχτοπράσινου χρώματος, ενώ αργότερα γίνεται κιτρινόμαυρη και κάτω από υψηλές συνθήκες υγρασίας καλύπτεται από λευκή εξάνθηση. Στα ηλικιωμένα φυτά τα πρώτα συμπτώματα παρουσιάζονται λίγο πριν την άνθιση. Εκδηλώνονται με βαθμιαίο κιτρίνισμα των φύλλων ή με απότομη μάρανση ολόκληρου του φυτού (αποπληξία) ή μέρους (ημιπληγία). Μερικές φορές η μάρανση είναι τόσο γρήγορη που τα φύλλα διατηρούν για μέρες το πράσινο χρώμα τους. Κατά το βαθμιαίο κιτρίνισμα των φύλλων παρατηρείται κίτρινη απόχρωση των νεύρων από τη μία πλευρά. Τα φύλλα αυτά γίνονται στη συνέχεια παχιά και εύθρυπτα. Τα στελέχη διαπλατύνονται και καλύπτονται από ραβδοειδείς νεκρώσεις από τις οποίες εκκρίνεται σκουρόχρωμο κόμμι. Στα νεκρωμένα τμήματα ο μύκητας καρποφορεί σχηματίζοντας σποριοδόχεια χρώματος ροδωπού. Στα φυτά που παρουσιάζουν προοδευτική μάρανση εμφανίζεται καστανός μεταχρωματισμός στα αγγεία, επίσης η εντεριώνη μαυρίζει και αποκτά σπογγώδη υφή. Κάτω από ευνοϊκές συνθήκες προσβάλλονται και οι καρποί που εκδηλώνεται με σήψη στο σημείο πρόσφυσης του μίσχου και στον μίσχο.

Ο παθότυπος Fuzarium οxysporum. f. sp.melonis προκαλεί την αδροφουζαρίωση, που αποτελεί πολύ σοβαρή ασθένεια της θερμοκηπιακής αλλά και υπαίθριας πεπονιάς, τόσο στη χώρα μας όσο και σε πολλές άλλες χώρες του κόσμου. Το παθογόνο διατηρείται στο έδαφος χάρη στα χλαμυδοσπόρια που παράγει. Τα χλαμυδοσπόρια αυτά μπορούν να διατηρηθούν ζωντανά πάνω από 10 χρόνια ακόμα κι αν βρίσκονται σε μεγάλο βάθος. Έχει μεγάλη σαπροφυτική ικανότητα. Γι' αυτό μπορεί να αναπτυχθεί και να διαιωνιστεί σε διάφορα οργανικά υποστρώματα. Αντέχει πολύ στην υψηλή περιεκτικότητα του εδάφους σε C0₂. Η ιδιότητα αυτή χρησιμοποιείται και για την ταυτοποίηση της ειδικής αυτής μορφής. Διεισδύει στις ρίζες από φυσικά ή τεχνητά ανοίγματα που δημιουργούνται κατά την ανάπτυξή τους. Το παθογόνο παράγει άφθονα χλαμυδοσπόρια στο έδαφος και σποριοδόχεια στα προσβεβλημένα στελέχη. Το μολυσματικό δυναμικό του εδάφους για το μύκητα αυτόν αυξάνει πολύ γρήγορα από την πρώτη χρονιά της καλλιέργειας. Έτσι τη δεύτερη χρονιά οι ζημιές είναι πολύ σοβαρές. Η ασθένεια εμφανίζεται εντονότερα όταν οι θερμοκρασίες κυμαίνονται γύρω στους 18-22^oC. Σε θρεπτικό υπόστρωμα το άριστο ανάπτυξης του μύκητα βρίσκεται μεταξύ 28-30^oC. Η ανεπάρκεια φωτισμού, η μικρή διάρκεια της μέρας και οι ξερές συνθήκες ευνοούν την ασθένεια. Γενικά υγρασία γύρω στο 50-60% είναι αρκετή για γρήγορη μόλυνση και εμφάνιση των τυπικών της ασθένειας συμπτωμάτων. Οι χαμηλές χειμωνιάτικες θερμοκρασίες δεν επηρεάζουν το μολυσματικό δυναμικό του παθογόνου. Αυτό παρατηρείται ιδιαίτερα όταν το έδαφος είναι πλούσιο σε οργανική ουσία, στην οποία ο μύκητας μπορεί να ζήσει σαπροφυτικά. Βρέθηκε ακόμα, πως μπορεί να διατηρηθεί και σε ρίζες φυτών μη ξενιστών. Φυτά που δέχτηκαν υψηλή αζωτούχο λίπανση γίνονται πιο ευαίσθητα στην ασθένεια. Το αντίθετο παρατηρείται όταν τα φυτά αναπτύσσονται σε εδάφη, που δέχτηκαν υψηλές ποσότητες ασβεστίου και καλίου. Για την αντιμετώπιση της ασθένειας εφαρμόζουμε τα παρακάτω μέτρα:

• Εφαρμογή αμειψισποράς. Η αμειψισπορά δίνει αποτελέσματα μετά από 8 χρόνια. Χρησιμοποιήσει υγιεινούς υποστρώματος στα σπορεία.

• Αποφυγή υπερβολικής αζωτούχος λίπανσης.

• Να επιδιώκεται υψηλή σχέση Κ:Ν η οποία μειώνει την προσβολή.

• Αποφυγή πληγών κατά τη μεταφύτευση.

• Για τις μολύνσεις των φυταρίων θα πρέπει να χρησιμοποιούνται υγιείς σπόροι και υποστρώματα απαλλαγμένα από τα παθογόνα, να απομακρύνονται τα άρρωστα φυτάρια και να διατηρείται η υγρασία και η θερμοκρασία στα σπορεία σε κανονικές συνθήκες.

• Για την προστασία των καρπών θα πρέπει να αποφεύγεται η επαφή των καρπών με το υγρό έδαφος και να αποφεύγεται η συχνή άρδευση.

• Η ηλιοαπολύμανση του εδάφους με πλαστικό μειώνει το μολυσματικό δυναμικό.

• Διαφορά είδη των ακτινομυκήτων περιορίζουν τις προσβολές.

• Χρησιμοποίηση ανθεκτικών καλλιεργούμενων ποικιλιών ή υποκειμένων. Για τον μύκητα F. oxysporum f. Sp. melonis εφαρμόζεται εμβολιασμός στο υποκείμενο Benincasa cerifera. Σήμερα επίσης χρησιμοποιείται περισσότερο ως υποκείμενο το υβρίδιο Cucurbita moschata X cucurbita maxima. Το υβρίδιο αυτό αντέχει καλύτερα το κρύο έδαφος του χειμώνα και της άνοιξης και λιγότερο ευαίσθητο στο ασβέστιο και σε διάφορες ασθένειες του εδάφους. Επιπλέον είναι ανθεκτικό σ’ολους τους παθότυπους του παθογόνου.

• Απολύμανση του σπόρου με εμβάπτιση σε νερό θερμοκρασίας 52^oC για 15min

• Απολύμανση των εγκαταστάσεων και μηχανημάτων.

• Απολύμανση του εδάφους των σπορείων και των θερμοκηπίων με απολυμαντικά με ευρύ φάσμα δράσης. Στις υπαίθριες καλλιέργειες η εφαρμογή της απολύμανσης είναι αντιοικονομική και αναποτελεσματική γιατί έχουμε γρήγορη επαναμόλυνση.

• Carbendazim: Η δόση εφαρμογής είναι 2-3g/m²

• Συνδυασμός Thiram με Carbendazim: Η δόση εφαρμογής για πότισμα του σπορείου και για ριζοπότισμα είναι 216+40g/hl.