Ασθένειες μηδικής

Κηλιδώσεις φύλλων

Κηλίδωση από Pseudopeziza medicaginis

Είναι η πιο διαδεδομένη ανά τον κόσμο και ίσως η πιο σοβαρή από τις κηλιδώσεις της μηδικής. Μειώνει την απόδοση και υποβαθμίζει την ποιότητα του σανού. Η προσβολή από την ασθένεια αυτή εκδηλώνεται με μικρές, στρογγυλές (1-3mm διάμετρος), καστανές ως μαύρες κηλίδες με οδοντωτή περιφέρεια. Οι κηλίδες σπανίως συνενώνονται. Αποτέλεσμα της προσβολής είναι η πτώση των προσβεβλημένων φύλλων, τόσο κατά τη διάρκεια παραμονής της καλλιέργειας στον αγρό, όσο και κατά τη συγκομιδή από τίναγμα. Μπορεί να μεφανισθεί καθ' όλη τη διάρκεια της βλαστικής περιόδου και ευνοείται από υψηλή υγρασία και συχνές βροχοπτώσεις.

Για την αντιμετώπιση της ασθένειας, όταν οι καιρικές συνθήκες είναι τέτοιες που ευνοούν την εξάπλωσή της, συνιστάται πρόωρη κοπή, αφ' ενός για την αποφυγή της φυλλόπτωσης και αφ' ετέρου για την απομάκρυνση μεγάλου μέρους του μολύσματος από τον αγρό. Αναφέρονται και ποικιλίες μηδικής μετρίως ανθεκτικές στο μύκητα. Η χημική καταπολέμηση ειναι αντιοικονομική στη χορτοδοτική καλλιέργεια και συνιστάται μόνο στη σποροπαραγωγική καλλιέργεια.

Κηλίδωση από Cercospora medicaginis

Η ασθένεια υπάρχει σε ολόκληρο τον κόσμο. Σε μικτές προσβολές με άλλες κηλιδώσεις φύλλων είναι πολύ δύσκολο να εντοπιστεί. Τα συμπτώματα στα φύλλα είναι μικρές καστανές κηλίδες και στις δύο επιφάνειες του ελάσματος, οι οποίες ενώνονται μεταξύ τους σχηματίζοντας ακανόνιστες καστανές επιφάνειες διαμέτρου μέχρι 6mm. Σε υψηλή σχετική υγρασία (περίπου 100%) οι κηλίδες παίρνουν χρώμα γκρίζο-σταχτί, από την εμφάνιση των πολυάριθμων κονιδιοφόρων. Σοβαρές προσβολές θανατώνουν τα φύλλα και προκαλούν εκτεταμένες αποφυλλώσεις. Στους βλαστούς εμφανίζονται καστανές επιμήκεις κηλίδες οι οποίες, με την πάροδο της ασθένειας, ενώνονται και καλύπτουν όλη την επιφάνεια και οι βλαστοί εμφανίζονται έτσι μεταχρωματισμένοι. Παρόμοιες κηλίδες σχηματίζονται στους μίσχους και τα άνθη. Νεαροί βλαστοί, μίσχοι ή και ώριμα φυτά ακόμη μπορούν να νεκρωθούν. Η ασθένεια εμφανίζεται μετά την πρώτη κοπή και όταν επικρατούν υψηλές θερμοκρασίες (>25^oC) και υψηλή σχετική υγρασία.

Η πρόωρη κοπή ελαχιστοποιεί τις απώλειες και μειώνει το μόλυσμα. Οι διαθέσιμες σήμερα ποικιλίες παρουσιάζουν μικρή ανθεκτικότητα στο μύκητα.

Μωσαϊκό της μηδικής

Το μωσαϊκό της μηδικής (alfalfa mosaic alfamovirus, AMV), είναι ίωση που μεταδίδεται με τις αφίδες. Είναι διαδεδομένη σε ολόκληρο τον κόσμο και εντοπίστηκε ευρύτατα σε καλλιέργειες μηδικής στη χώρα μας. Η παρουσία της στη μηδική, όπως και στα τριφύλλια δεν προκαλεί ευκρινή συμπτώματα. Όταν εμφανίζονται συμπτώματα, αυτά χαρακτηρίζονται από ήπια ή έντονη ποικιλοχλώρωση. Η ένταση των συμπτωμάτων μειώνεται με την πάροδο του χρόνου. Παπ' όλα αυτά, στα ασθενή φυτά παρατηρείται μείωση της παραγωγής χόρτου και της αναβλάστησης. Πηγές μόλυνσης του ιού αποτελούν οι πολυάριθμοι ξενιστές του. Η διαιώνισή του εξασφαλίζεται από τα πολυετή είδη και από το σπόρο της μηδικής.

Η αντιμετώπιση της ασθένειας γίνεται με τη χρησιμοποίηση ανθεκτικών ποικιλιών και υγιούς σπόρου, καθώς και με την καταπολέμηση των αφίδων φορέων.

Ριζοκτονιάσεις

Προσβολή σε στέλεχος μηδικής από ριζοκτονίαση

Οι ριζοκτονιάσεις είναι ασθένειες που προέρχονται από προσβολές μυκήτων του γένους Rhizoctonia. Ο Rhizoctonia solani προκαλεί προφυτρωτικές και μεταφυτρωτικές τήξεις καθώς και σήψεις των ριζών και του λαιμού των φυτών της μηδικής. Οι συχνές κοπές της μηδικής ευνοούν την ασθένεια. Ο R. crocorum είναι κυρίως ασθένεια του ριζικού συστήματος, υπάρχει και στην Ελλάδα, δεν είναι όμως, συνήθως, οικονομικού ενδιαφέροντος. Η αντιμετώπισή τους γίνεται με καλή αποστράγγιση του αγρού και εφαρμογή αμειψισποράς με σιτηρά.

Σκληρωτινίαση

Η ασθένεια εμφανίζεται σε δροσερές, υγρές περιοχές. Ο μύκητας προσβάλλει το λαιμό των φυτών, με συνέπεια το υπέργειο μέρος του φυτού να κιτρινίζει και να ξηραίνεται. Πρακτικά μέτρα αντιμετώπισης της ασθένειας δεν υπάρχουν.

Βερτισιλλίωση

Προσβολή σε μηδική από βερτισιλλίωση

Τα συμπτώματα απ' την Βερτισιλλίωση είναι τυπικά των αδρομυκώσεων, δηλαδή μάρανση των φυτών, κιτρίνισμα των φύλλων και σταδιακή πτώση τους με τελική ξήρανση των φυτών. Το αγγειακό σύστημα μεταχρωματίζεται και γίνεται καστανό.

Η ασθένεια αντιμετωπίζεται μερικώς με τη χρησιμοποίηση ανθεκτικών ποικιλιών και την εφαρμογή αμεισποράς.

Φουζαρίωση

Η ασθένεια αυτή οφείλεται σε μύκητα, ο οποίος προκαλεί σήψεις των ριζών και της κεφαλής της μηδικής. Η πρώτη ένδειξη προσβολής είναι το κιτρίνισμα και στη συνέχεια η λεύκανση των φύλλων και των βλαστών από τη μία πλευρά του φυτού. Ο ξηλώδης κύλινδρος της ρίζας και των διακλαδώσεων της κεφαλής παρουσιάζει ραβδώσεις καστανού έως σκούρου κόκκινου χρώματος στους ιστούς που έχει εισχωρήσει ο μύκητας. Οι ραβδώσεις προοδευτικά μεγαλώνουν, ενώνονται και τελικά το φυτό ξηραίνεται.

Είναι μία σημαντική ασθένεια η οποία επηρεάζει την απόδοση και τη μακροβιότητα της μηδικής. Αναπτύσσεται γρηγορότερα κατά το δεύτερο και τρίτο χρόνο. Αρκετές ποικιλίες μηδικής είναι ανθεκτικές στο φουζάριο.