Δειγματοληψία του εδάφους
Περιεχόμενα
Εισαγωγή στην δειγματοληψία εδάφους
Η ταυτόχρονη ύπαρξη αναλυτικών δεδομένων των φύλλων και του εδάφους στη διάθεση του ειδικού γεωπόνου, αποτελεί την καλύτερη προϋπόθεση για την επακριβή πρόβλεψη των αναγκών των φυτών σε θρεπτικά στοιχεία. Και τούτο διότι με τον τρόπο αυτό παρέχεται η δυνατότητα συνεκτίμησης τόσο της θρεπτικής κατάστασης του φυτού αυτού καθ' αυτού, όσο και του βαθμού εφοδιασμού του εδάφους με διαθέσιμα θρεπτικά στοιχεία. Επομένως, είναι αναγκαίο όπως κατά τη φυλλοληψία που γίνεται για σκοπούς φυλλοδιαγνωστικής, θα πρέπει ταυτόχρονα να λαμβάνεται και δείγμα εδάφους από την περιοχή της προβολής της κόμης του φυτού από το οποίο έχουν παρθεί τα προς ανάλυση φύλλα. Ή εάν η καλλιέργεια είναι κηπευτική ή μεγάλη καλλιέργεια, τότε θα πρέπει να παρθεί το δείγμα του εδάφους από την περιοχή που είναι πλησίον των φυτών.[1]
Τρόπος δειγματοληψίας εδάφους
Επειδή το έδαφος ως γνωστό εμφανίζει μεγάλη παραλλακτικότητα λόγω της ανομοιόμορφης κατανομής των θρεπτικών και των λοιπών χημικών και φυσικών χαρακτηριστικών του, είναι απαραίτητο τα λαμβανόμενα δείγματα να είναι αντιπροσωπευτικά της εδαφικής μάζας από την οποία προέρχονται. Η λήψη αντιπροσωπευτικών δειγμάτων επιτυγχάνεται ως εξής:
- Εάν ο υπό δειγματολήψια αγρός εμφανίζει προβλήματα π.χ. κακή στράγγιση, αλατότητα, χαμηλό pH κλπ, τα οποία εκδηλώνονται υπό την μορφή μειωμένης ανάπτυξης των φυτών, τότε θα πρέπει να διαχωριστεί ο αγρός σε αντίστοιχα τμήματα, δηλαδή Α, Β, Γ κλπ., όπου το κάθε τμήμα θα είναι ομοιόμορφο ως προς το συγκεκριμένο προβλημα. Εάν όλος ο αγρός έχει ένα από τα πιο πάνω προβλήματα, ή δεν εμφανίζει κανένα πρόβλημα στο σύνολο του, τότε και στην περίπτωση αυτή θεωρείται ομοιόμορφος, όπως και τα τμήματα Α, Β, Γ, κλπ, ανεξάρτητα από τη φύση της ομοιομορφίας. Εφόσον καθοριστεί το "ομοιόμορφο" του αγρού είτε με βάση την παρουσία ή την απουσία κάποιου προβλήματος προχωρούμε στην πραγματοποίηση της δειγματοληψίας ως εξής:
- Λήψη "υποδειγμάτων": Εισερχόμαστε στο ομοιόμορφο τμήμα και από τυχαίο σημείο της προβολής της κόμης ή πλησίον των ποωδών φυτών λαμβάνουμε δείγμα εδάφους από βάθος 0-15cm ή 0-30cm εάν προορίζεται μόνο για ανάλυση των νιτρικών. Το δείγμα αυτό εφ' εξής θα το θεωρούμε ως "υπόδειγμα". Κινούμεθα ακολούθως ζιγκ-ζαγκ εντός του οπωρώνως ή της φυτείας και συνεχίζουμε τη δειγματοληψία. Τα λαμβανόμενα δείγματα τοποθετούνται εντός καθαρού πλαστικού δοχείου (κουβά). Στη συνέχεια και ανά 5 ή 10 υποδείγματα, ανάλογα με το μέγεθος του δειγματοληπτούμενου τμήματος ή του αγρού, αναμιγνύονται για την προετοιμασία του "μικτού επιφανειακού δείγματος" ως εξής:
- Ανά 5 ή 10 "υποδείγματα" αναμιγνύονται σε μια καθαρή επιφάνεια σχηματίζοντας ένα σωρό (Α) ο σωρός διαχωρίζεται σταυροειδώς σε 4 μέρη (τέταρτα) (Β). Απορρίπτονται τα δυο αντίθετα μέρη (Γ). Αναμιγνύονται τα υπόλοιπα δυο μέρη (Δ). Εκ νέου διαχωρίζεται ο σωρός σε 4 μέρη σταυροειδώς και απορρίπτονται τα δυο αντίθετα μέρη (Ε). Επαναλαμβάνεται η διαδικασία αυτή μέχρι της επίτευξης ενός δείγματος 0.75-1.00kg (Ζ).[1]
Αριθμός δειγμάτων εδάφους για ανάλυση
Λόγω της ανομοιογένειας και επομένως της υψηλής παραλλακτικότητας του εδάφους, όσο μεγαλύτερος είναι ο αριθμός των λαμβανόμενων "υποδειγμάτων" και κατά συνέπεια των "μικτών δειγμάτων" που θα σταλούν στο εργαστήριο, τόσο πιο αξιόπιστα θα είναι τα αποτελέσματα της εδαφοανάλυσης. Διότι έτσι, ελαχιστοποιείται η παραλλακτικότητα. Δεν πρέπει ωστόσο, ούτε ο υπερβολικά μεγάλος αριθμός των δειγμάτων να κάνει απαγορευτική την πραγματοποίηση της ανάλυσης του εδάφους λόγω του υψηλού κόστους, ούτε βέβαια και ο πολύ μικρός αριθμός αυτών να αποβεί σε βάρος της αξιοπιστίας των αποτελεσμάτων. Με άλλα λόγια, τα λαμβανόμενα δείγματα να είναι μεν αντιπροσωπευτικά και αριθμητικώς επαρκή για να μπορέσουν να μας δώσουν μια ακριβή ποσοτική και ποιοτική εικόνα του επιπέδου της γονιμότητας του εδάφους, αλλά ταυτόχρονα να είναι και εντός των οικονομικών πλαισίων.
Όλα αυτά θα πρέπει να συσχετιστούν με το ύψος της επενδυτικής σκοπιμότητας, την έκταση του αγρού και προ πάντων με το ύψος του προϋπολογισμού. Μπορεί να επιτευχθούν με τη λήψη μικρού μεν αριθμού μικτών δειγμάτων, αλλά ικανού να συνδυάζει το χαμηλό κόστος της ανάλυσης με υψηλό βαθμό αξιοποιστίας των αποτελεσμάτων. Γενικά, όσον αφορά τον αριθμό των "υποδειγμάτων" που θα μπορούμε να παίρνουμε από δοθείσα επιφάνεια αυτός θα εξαρτηθεί από την έκταση. Σύμφωνα με την υπάρχουσα εμπειρία 5-10 υποδείγματα ανά στρέμμα θεωρούνται ότι μπορούν να δώσουν 1 μέχρι 2 μικτά επιφανειακά αντιπροσωπευτικά δείγματα εδάφους, ανάλογα με το βαθμό ομοιομορφίας του εδάφους.
Όσον αφορά τον αριθμό των "υποδειγμάτων" ανά μικτό επιφανειακό δείγμα, αυτός κυμαίνεται μεταξύ 5 έως 10 ανά μικτό δείγμα. Όχι περισσότερο από 10 υποδείγματα, διότι αλλιώς η αντιπροσώπευση του υποδείγματος στο "μικτό επιφανειακό δείγμα" θα είναι λιγότερο από 100g/kg γεγονός που αυξάνει το σφάλμα. Τα ανωτέρω, έχουν προσανατολιστικό χαρακτήρα και εξαρτώνται βέβαια σε μεγάλο ποσοστό από το βαθμό ομοιομορφίας του αγρού. Όσο περισσότερο ομοιόμορφο είναι το έδαφος ως προς την κατανομή των χαρακτηριστικών του τόσο λιγότερα δείγματα μπορούνε να παρθούν.[1]
Σχετικές σελίδες
Εισαγωγή στην δειγματοληψία του εδάφους
Τρόπος δειγματοληψίας του εδάφους
Αριθμός δειγμάτων εδάφους για ανάλυση
Βιβλιογραφία
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Η ερμηνεία της φυλλοδιαγνωστικής, των Π. Κουκουλάκης τ. Αναπληρωτής Ερευνητής ΕΘΙΑΓΕ, ΑΡ. Παπαδόπουλος Τακτικός Ερευνητής ΕΘΙΑΓΕ, 2003.
