Λίπανση με βόριο

Η διαθεσιμότητα του βορίου εξαρτάται από το pH. Το θρεπτικό αυτό είναι διαλυτό και άρα διαθέσιμο στα όξινα εδάφη με pH 6,3-6,5. Με την περαιτέρω αύξηση του pH καθίσταται μερικώς, ή μη, διαθέσιμο στα φυτά. Στα ασβεστούχα εδάφη, λόγω του υψηλού (αλκαλικού) pH είναι πολύ συχνή η έλλειψη του και κατά συνέπεια η εμφάνιση τροφοπενιών. Στα εδάφη αυτά το Β δεσμεύεται από τα κολλοειδή του εδάφους σε τέτοιο βαθμό, που να προκαλείται η λόγω CaCO3 ασβεστίου έλλειψη βορίου. Μεγάλες ποσότητες βορίου δεσμεύονται και από την οργανική ουσία του εδάφους, η οποία αποτελεί μια πηγή του στοιχείου αυτού. Έτσι, επειδή τα ασβεστούχας εδάφη έχουν γενικά χαμηλό επίπεδο οργανικής ουσίας, η εξασφάλιση του εφοδιασμού των φυτών με Β θα μπορούσε μακροπρόθεσμα να επιτευχθεί με την αύξηση του επιπέδου της οργανικής ουσίας.

Γενικά, καθώς τα ασβεστούχα εδάφη δημιουργούνται κάτω από ξηροθερμικές συνθήκες, η υψηλή θερμοκρασία και η ξηρασία ευνοούν τη χαμηλή διαθεσιμότητα του Β, ιδιαίτερα όταν αυτές οι συνθήκες έπονται περιόδων άριστης υγρασίας του εδάφους. Ωστόσο, βασικός παράγων της διαθεσιμότητας του B είναι το pH και αυτό βέβαια προκύπτει από τα σχετικά πειράματα που διαλαμβάνουν τη μελέτη της σχέσης του pH και πρόσληψης του B.

Η πρόσληψη του B μειώνεται σημαντικά σ' όλα τα εφαρμοσθέντα επίπεδα του, με την αύξηση του pH του εδάφους πέραν της τιμής 6,3. Το ίδιο φυσικά ισχύει και για την ανάκτηση του, η οποία μειώνεται δραματικά. Η προσθήκη CaCO3 σε όξινα εδάφη μειώνει τη διαθεσιμότητα του B στα φυτά, όπως άλλωστε αναμένεται. Ωστόσο, η υπερβολική ασβέστωση όμως μπορεί να δράσει αντίθετα. Ήτοι, να αυξήσει τη διαθεσιμότητα του B. Αυτό μπορεί να συμβεί, εάν το έδαφος είναι πλούσιο σε οργανική ουσία, η οποία κατά τη διάσπαση της απελευθερώνει B. Έτσι, και στα ασβεστούχα εδάφη με υψηλή περιεκτικότητα σε οργανική ουσία, που συμβαίνει ορισμένες φορές, η διαθεσιμότητα του B μπορεί να είναι αυξημένη ενώ θα αναμενόταν το αντίθετο. Αυτό βέβαια θα πρέπει να θεωρείται ως εξαίρεση. Ο κανόνας είναι ότι τα ασβεστούχα εδάφη είναι συνήθως ανεπαρκώς εφοδιασμένα με B για τους λόγους που αναφέρθηκαν προηγουμένως.

Ωστόσο, πέρα από το pH και άλλοι παράγοντες επηρεάζουν τη διαθεσιμότητα του B στα ασβεστούχα εδάφη. Μεταξύ αυτών είναι το Ca. Όταν η συγκέντρωση του Ca είναι αυξημένη, όπως συμβαίνει στα υπόψη εδάφη, αυξάνουν οι απαιτήσεις των φυτών για B, γεγονός που σημαίνει ότι θα πρέπει να αυξηθεί η διαθεσιμότητα του B των ασβεστούχων εδαφών δια της προσθήκης B μέσω του λιπάσματος.

Επίσης, η μειωμένη υγρασία του εδάφους συμβάλλει στην ελάττωση της διαθεσιμότητας του B, λόγω της μείωσης της διάχυσης του στοιχείου αυτού κάτω από συνθήκες ξηρασίας. Σημαντικός ωσαύτως παράγων, που έχει σχέση με το βαθμό της διαθεσιμότητας του B, είναι και το είδος του φυτού. Οι διαφορές που παρατηρούνται μεταξύ των φυτών ως προς την πρόσληψη του B της ίδιας διαθεσιμότητας ανάγονται προφανώς σε γενετικές διαφοροποιήσεις που εμφανίζονται μεταξύ των φυτών.

Σημαντικός παράγων επίδρασης επί της διαθεσιμότητας του B είναι και ο βαθμός παρουσίας άλλων στοιχείων. Έτσι, π.χ., σε περίπτωση σχετικά χαμηλού επιπέδου διαθέσιμου B στο έδαφος, η τροφοπενία του στοιχείου αυτού μπορεί να αμβλυνθεί από την παρουσία υψηλών επιπέδων K. Η δράση αυτή του Κ μπορεί κατά πάσαν πιθανότητα να σχετίζεται με την ανταγωνιστική σχέση του στοιχείου αυτού με το Ca, το οποίο, όπως ήδη τονίστηκε, σχετίζεται με την πρόσληψη του Β. Η αντιμετώπιση των προβλημάτων λίπανσης των ασβεστούχων εδαφών ως προς το Β μπορεί να γίνει με την προσθήκη Βόρακα (Na2B4O7.10H2O) (11%Β) και τετραβορικού νατρίου (Να2Β4Ο7.5H2O)(15%), solubor και ενός μεγάλου αριθμού άλλων βοριούχων λιπασμάτων.