Μορφές καλλιέργειας ελιάς

Από GAIApedia
Αναθεώρηση της 09:37, 27 Φεβρουαρίου 2013 υπό τον A papageorgiou (Συζήτηση)

(διαφορά) ←Παλαιότερη αναθεώρηση | Τελευταία αναθεώρηση (διαφορά) | Νεώτερη αναθεώρηση → (διαφορά)
Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση

Οι κύριες μορφές καλλιέργειας ελιάς στην Ελλάδα και στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι οι εξείς:

  • Παραδοσιακοί ελαιώνες
  • Εντατικοί παραδοσιακοί ελαιώνες
  • Σύγχρονοι εντατικοί ελαιώνες ή ελαιώνες πυκνής φύτευσης
  • Ελαιώνες υπερεντατικοί ή πολύ πυκνής φύτευσης
  • Αειφορικά συστήματα καλλιέργειας
  1. Ελαιώνες βιολογικής καλλιέργειας
  2. Ελαιώνες ολοκληρωμένης παραγωγής

Παραδοσιακοί ελαιώνες

Παραδοσιακός ελαιώνας Άμφισσας

Κύρια χαρακτηριστικά των παραδοσιακών ελαιώνων είναι:

  • Πυκνότητα:4-12 δένδρα/στρέμμα
  • Αποδόσεις: 20-150 κιλά καρπών/στρέμμα
  • Απουσία ή ελάχιστη άρδευση,οργανική λίπανση
  • Απουσία ή ελάχιστη χρήση φυτοφαρμάκων
  • Συμβάλλουν στη διατήρηση των οικοσυστημάτων και της οικολογικής ισορροπίας
  • Συμβάλλουν στη μείωση των διαβρώσεων και της υποβάθμισης των εδαφών
  • Αξιοποιούν άγονες και μη ποτιστικές περιοχές




Εντατικοί παραδοσιακοί ελαιώνες

Εντατικός παραδοσιακός ελαιώνας

Εντατικοί παραδοσιακοί ελαιώνες είναι η κατηγορία ελαιώνων που επικρατούν στην Ελλάδα. Τα κύρια χαρακτηριστικά τους είναι:

  • Πυκνότητα:8-25 δένδρα/στρέμμα
  • Αποδόσεις:150-400 κιλά καρπών/στρέμμα
  • Κατεργασία εδάφους/ή χρήση ζιζανιοκτόνων
  • Λίπανση:κυρίως χημικά λιπάσματα 2-6kg/δένδρο
  • Χρήση φυτοφαρμάκων (2-10 φορές το χρόνο)
  • Πότισμα μερικώς-σύστημα μπεκ ή σταγόνες




Σύγχρονοι εντατικοί ελαιώνες

Τα χαρακτηριστικά των σύγχρονων εντατικών ελαιώνων ή ελαιώνων πυκνής φύτευσης είναι:

  • Αποστάσεις φύτευσης (3x6,4x5,5x7,6x6,6x7,7x8 μέτρα)
  • Αριθμός δένδρων/στρέμμα=20-50
  • Αποδόσεις 400-1200 κιλά/στρέμμα
  • Αυξημένες (μεγάλες) εισροές σε λιπάσματα, νερό, φυτοφάρμακα (πχ.15-35kg άζωτο/στρέμμα)
  • Επαναλαμβανόμενη χρήση ζιζανιοκτόνων
  • Πότισμα-σύστημα σταγόνων

Οι προϋποθέσεις που απαιτούνται για την εγκατάσταση ελαιώνων πυκνής φύτευσης είναι:

  • Διαμόρφωση των δένδρων με κορμό ύψους τουλάχιστον ενός μέτρου
  • Διαμόρφωση της κόμης των δένδρων σε μονοκωνικό ή πυραμιδοειδές σχήμα
  • Επιλογή εδαφών με όχι μεγάλη κλίση
  • Επιθυμητή η χρήση δονητών για τη συλλογή καρπών
  • Ύπαρξη ικανοποιητικών ποσοτήτων νερού καλής ποιότητας
  • Σωστή επιλογή της ποικιλίας

Τα κριτήρια επιλογής ποικιλιών για πυκνές φυτεύσεις είναι:

Πλεονεκτήματα των πυκνών φυτεύσεων έναντι των πολύ πυκνών φυτεύσεων (υπέρπυκνες):

  • Μπορούν να χρησιμοποιηθούν πολλές από τις παραδοσιακές ποικιλίες της κάθε χώρας
  • Δε χρειάζεται μόνιμη υποστύλωση
  • Μικρότερο κόστος εγκατάστασης και καλλιέργειας τα πρώτα χρόνια μετά τη φύτευση (350-400 ευρώ/στρέμμα έναντι 900-1000 ευρώ/στρέμμα)
  • Τα πρβλήματα σκίασης (ασθένειες και άλλα) και ανταγωνισμού είναι περιορισμένα και αν εμφανιστούν θα είναι πολύ αργότερα
  • Παραγωγική ζωή 30-40χρόνια έναντι 10-15 της υπέρπυκνης




Υπερεντατικοί ελαιώνες

Τα κύρια χαρακτηριστικά των υπερεντατικών ελαιώνων ή ελαιώνων πολύ πυκνής φύτευσης είναι:

  • Αποστάσεις φύτευσης (1-1,5 x 3-5 μέτρα)
  • Αριθμός δένδρων/στρέμμα=140-250
  • Αποδόσεις: 800-1300kg/στρέμμα
  • Αναγκαίο το κεντρικό σύστημα υποστήλωσης
  • Δυνατότητα μηχανικής συγκομιδής και κλαδέματος
  • Διαμόρφωση της κόμης σε κωνικά ατρακτοειδή σχήματα (κυπαρισσάκι) ή σε παλμέττα
  • Αναγκαία προϋπόθεση:η χρήση ποικιλιών περιορισμένης ανάπτυξης και πυκνής βλάστησης (διευκόλυνση μηχανικής συλλογής καρπών)

Πλεονεκτήματα της πολύ πυκνής φύτευσης έναντι της πυκνής φύτευσης:

  • Τα δένδρα μπαίνουν πολύ νωρίτερα σε καρποφορία (2ο-3ο χρόνο) ενώ στον 5ο-6ο φθάνουν την πλήρη παραγωγή
  • Οι αποδόσεις/στρέμμα στα πρώτα 8-9 χρόνια περίπου είναι πολύ υψηλότερες
  • Πλήρης εκμηχάνιση της συλλογής και μείωση του κόστους
  • Με την εκμηχάνιση της καλλιέργειας (κλάδεμα και συλλογή) μειώνεται το κόστος καλλιέργειας σημαντικά

Ποικιλίες που ανταποκρίνονται στην πολύ πυκνή φύτευση:

  • Η ελληνική Κορωνέικη IRTA-i38
  • Η ισπανική Αρμπεκίνα (Arbequina,κλώνος i18)
  • Η ισπανική Αρμποσάνα (Arbosana,κλώνος i43)
  • Η ποικιλία Askal στο Ισραήλ
  • Η Tosca στην Ιταλία
  • Δοκιμάζονται και άλλες ποικιλίες