Ραδίκι φυτό

Από GAIApedia
Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση

Γενικά στοιχεία

Το ραδίκι είναι γνωστό από τους αρχαίους χρόνους και αναφέρεται στον πάπυρο του Ebers 4.000 χρόνια π.Χ.. Ο Θεόφραστος, ο Διοσκουρίδης και ο Πλίνιος αναφέρονται στο είδος αυτό με τις ονομασίες κιχόρη ή κιχόριον, ήμερος Σέρις, πικρίδα κ.ά. Ο Γαληνός το ονομάζει «φίλο του συκωτιού». Τα ραδίκια ανήκουν στην κατηγορία cichorium και διακρίνονται σε πάρα πολλά είδη όπως το άγριο, το ήμερο (ή αλλιώς αντίδι), το σταμναγκάθι, το ιταλικό, το ραντίκιο, το Witloof ή Βρυξελλών μέχρι και ραδίκι για την παραγωγή υποκατάστατου του καφέ υπάρχει. Και μιλάμε για αυτά που καλλιεργούνται όχι για τα αυτοφυή. Κοινό χαρακτηριστικό τους είναι η πικρή τους γεύση που τους δίνει και ιδιαίτερη νοστιμάδα. Τα ραδίκια είναι χειμερινά φυτά τα οποία αρχίζουμε να τα βλέπουμε από το φθινόπωρο μέχρι την άνοιξη. Υπάρχουν σε όλη την Ευρώπη, βόρεια Αμερική και την βόρεια Ασία, γενικά στο βόρειο ημισφαίριο, αν και πλέον έχουν αποικήσει παντού σχεδόν στο κόσμο.

Καταναλώνονται άμεσα, αφού η θρεπτική τους αξία χάνεται πολύ γρήγορα. Τρώγονται ωμά σε σαλάτες συχνά ανακατεμένα με άλλα σαλατικά ή βραστά με λάδι και λεμόνι. Μαγειρεύονται όμως και με κρέας, γίνονται σούπες ή αποτελούν τη γέμιση για χορτόπιτες. Επίσης χρησιμοποιούνται οι ρίζες αποξηραμένες, μόνες τους ή μαζί με το φυτό. Εκτός από τη βοτανοθεραπευτική της δράση τις χρησιμοποιούν και σαν υποκατάστατο του καφέ (μετά από ξήρανση). Αν δεν βραστούν την ίδια ημέρα, είναι απαραίτητο να φυλαχθούν στο κάτω μέρος του ψυγείου, κλεισμένα σε αεροστεγείς πλαστικές σακούλες, κατάλληλες για τρόφιμα, από τις οποίες θα αφαιρεθεί ο περισσότερος αέρας, συμπιέζοντάς τις. Επίσης, είναι απαραίτητο να γίνεται καθαρισμός, χωρίς να πλυθούν, γιατί η υγρασία ευνοεί τον πολλαπλασιασμό των μικροοργανισμών που υπάρχουν σ' αυτά, με αποτέλεσμα να χαλάσουν.

Το πλύσιμο γίνεται σε κρύο νερό. Δεν πρέπει να τα αφήνουμε να μουσκεύουν για πολύ ώρα, γιατί πολλά συστατικά τους διαλύονται στο νερό και έτσι μειώνεται η θρεπτική αξία τους. Το πλύσιμο θα πρέπει να γίνεται όσο το δυνατόν πιο προσεκτικά. Αν τα χόρτα που θα φάμε υποψιαζόμαστε ότι προέρχονται από βοσκότοπους ή τα έχουν επισκεφτεί σκυλιά και είναι πιθανόν να έχουν κολλήσει πάνω τους αβγά παράσιτων (τσιμπούρια, αχινόκοκκος), καλό είναι να τα μουσκεύουμε πρώτα σε ξιδόνερο, για να διευκολύνουμε την αποκόλληση των απορριμμάτων.[1]

Βοτανικά χαρακτηριστικά

Το ραδίκι είναι χαμηλής ανάπτυξης φυτό και το ύψος του υπέργειου τμήματος μπορεί να φτάσει σε ύψος 60cm. Η ρίζα είναι πασαλλώδης (δηλαδή αναπτύσσεται κατακόρυφα) και σε ορισμένες ποικιλίες είναι σαρκώδης. Τα φύλλα είναι μακριά, με ή χωρίς οδοντώσεις, χρώμα πράσινο ή με αποχρώσεις κόκκινες και μίσχο πράσινο ή κόκκινου χρώματος (ανάλογα με την ποικιλία) Κατά τη διάρκεια της αναπαραγωγικής φάσης, σχηματίζεται το ανθικό στέλεχος (επιμήκυνση του βλαστού), όπου στη συνέχεια διακλαδίζεται. Πάνω στις διακλαδώσεις σχηματίζονται οι ταξιανθίες και κάθε μία από αυτές φέρει 15 - 20 άνθη. Ο σχηματιζόμενος καρπός (αχαίνιο), που περιέχει το σπόρο, είναι μικρός, έχει κωνικό σχήμα και μοιάζει υπερβολικά με αυτόν του αντιδιού.[2]

Κλιματικές συνθήκες

Οι χαμηλές θερμοκρασίες του χειμώνα δε φαίνεται να αποτελούν πρόβλημα στην καλλιέργεια του ραδικιού. Ακόμα αντέχει στις υψηλές θερμοκρασίες και σε συνθήκες έντονης ξηρασίας (λόγω του πλούσιου ριζικού συστήματος), αν και μπορεί να προκαλέσουν ταχύτερη ανάπτυξη του φυτού (χάνει τη τρυφερότητα του) και πρόωρη έκπτυξη του ανθικού στελέχους.[2]

Εδαφικές συνθήκες

Το έδαφος πρέπει να είναι μέσης σύστασης, ελαφρύ (αμμώδες), γόνιμο, πλούσιο σε οργανική ουσία, να διαθέτει υγρασία και καλή αποστράγγιση. Εάν όμως το έδαφος συγκρατεί αρκετή υγρασία, τότε η καλλιέργεια γίνεται σε αναχώματα. Το pH του εδάφους θα πρέπει να έχει γύρω στη τιμή 6,5.[2]

Πολλαπλασιασμός

Ο πολλαπλασιασμός του ραδικιού γίνεται με σπορά απευθείας στο χωράφι (τελικές θέσεις), ενώ εφαρμόζεται και η σπορά σε σπορείο και ακολούθως φύτευση των σπορόφυτων στο χωράφι. Περισσότερες πληροφορίες στη σελίδα της σποράς.[2]

Ποικιλίες

Οι διάφορες ποικιλίες, που χρησιμοποιούνται στο εμπόριο, μπορεί να διαφέρουν ως προς την καταλληλότητα τους για καλοκαιρινή ή φθινοπωρινή καλλιέργεια και τα χαρακτηριστικά των φύλλων (χρώμα και βαθμός κατσαρώματος). Οι ποικιλίες του ραδικιού, ανάλογα με τύπο του φυλλώματος, χωρίζονται σε εκείνες που έχουν όρθια ανάπτυξη φυλλώματος και σε εκείνες που έχουν οριζόντια ανάπτυξη φυλλώματος. Οι σημαντικότερες ποικιλίες με τα χαρακτηριστικά τους, αναγράφονται στον παρακάτω σύνδεσμο:

Ποικιλίες ραδικιού[3]

Ασθένειες

Το ραδίκι προσβάλλεται από πολλές μυκητολογικές κυρίως ασθένειες όπως τον περονόσπορο, το ωΐδιο, τη σκληροτίνια, κ.ά. Αναλυτικά οι ασθένειες του ραδικιού καθώς και οι τρόποι καταπολέμησής τους αναλύονται στον παρακάτω σύνδεσμο:

Ασθένειες ραδικιού[2]

Εχθροί

Οι αφίδες και τα σαλιγκάρια αποτελούν τους σημαντικότερους και συνηθέστερους εχθρούς για την καλλιέργεια του ραδικιού. Στον σύνδεσμο που ακολουθεί, αναλύονται οι δύο αυτοί εχθροί:

Εχθροί ραδικιού[2]

Πληροφοριακά στοιχεία

Ποικιλίες Ραδίκι φυτό
Ποικιλία ραδικιού Catalogna
Ποικιλία ραδικιού Άγριο άσπρο
Ποικιλία ραδικιού Άγριο κόκκινο
Ποικιλία ραδικιού Ήμερο
Ποικιλία ραδικιού Ιταλικό
Ποικιλία ραδικιού Καβουράκι
Ποικιλία ραδικιού Πικραλίδα
Ποικιλία ραδικιού Ταραξάκο
Ποικιλίες ραδικιού
Ασθένειες Ραδίκι φυτό
Ασθένεια ραδικιού Ανθράκωση
Ασθένεια ραδικιού Βοτρύτης
Ασθένεια ραδικιού Μωσαϊκό
Ασθένεια ραδικιού Περονόσπορος
Ασθένεια ραδικιού Σκληροτίνια
Ασθένεια ραδικιού Ωΐδιο
Ασθένειες ραδικιού
Εχθροί Ραδίκι φυτό
Εχθροί ραδικιού
Εχθρός ραδικιού Αφίδες
Εχθρός ραδικιού Σαλιγκάρια
Προϊόν
Ραδίκι προϊόν

Ευδοκιμεί στις περιοχές

Περιοχή
Νομός Βοιωτίας
Νομός Λασιθίου
Νομός Ηρακλείου
Νομός Ρεθύμνης
Νομός Χανίων
Νομός Λακωνίας
Νομός Μεσσηνίας
Νομός Αρκαδίας
Νομός Αργολίδας
Νομός Αχαΐας
Νομός Ηλείας
Νομός Αιτωλοακαρνανίας
Νομός Αττικής
Νομός Ευβοίας
Νομός Ευρυτανίας
Νομός Φθιώτιδος
Νομός Φωκίδος
Νομός Κορινθίας
Νομός Ζακύνθου
Νομός Κέρκυρας
Νομός Κεφαλληνίας
Νομός Λευκάδος
Νομός Άρτης
Νομός Θεσπρωτίας
Νομός Ιωαννίνων
Νομός Πρεβέζης
Νομός Καρδίτσης
Νομός Τρικάλων
Νομός Μαγνησίας
Νομός Γρεβενών
Νομός Λαρίσης
Νομός Δράμας
Νομός Ημαθίας
Νομός Θεσσαλονίκης
Νομός Καβάλας
Νομός Καστοριάς
Νομός Κιλκίς
Νομός Κοζάνης
Νομός Πέλλης
Νομός Πιερίας
Νομός Σερρών
Νομός Φλωρίνης
Νομός Χαλκιδικής
Νομός Αγίου Όρους
Νομός Έβρου
Νομός Ξάνθης
Νομός Ροδόπης
Νομός Δωδεκανήσου
Νομός Κυκλάδων
Νομός Λέσβου
Νομός Σάμου
Νομός Χίου

Σχετικές σελίδες

Βιβλιογραφία

  1. Γενικά στοιχεία ραδικιού
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Τεχνική βιολογικής καλλιέργειας λαχανικών - Ραδίκι, του Χαράλαμπου Θανόπουλου Msc Γεωπόνος, Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αθήνα 2008.
  3. Ποικιλίες ραδικιού.