Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων του "Φακή φυτό"

Από GAIApedia
Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση
 
(13 ενδιάμεσες αναθεωρήσεις από ένα χρήστη δεν εμφανίζονται)
Γραμμή 7: Γραμμή 7:
 
{{{top_heading|==}}}[[Εδαφικές συνθήκες φακής]]{{{top_heading|==}}}
 
{{{top_heading|==}}}[[Εδαφικές συνθήκες φακής]]{{{top_heading|==}}}
 
{{:Εδαφικές συνθήκες φακής|top_heading={{{top_heading|==}}}=}}
 
{{:Εδαφικές συνθήκες φακής|top_heading={{{top_heading|==}}}=}}
 +
 +
{{{top_heading|==}}}Ποικιλίες φακής{{{top_heading|==}}}
 +
[[Image:Ποικιλίες φακής.jpg|thumb|px100|Διάφορες ποικιλίες φακής]]
 +
 +
Οι [[Ποικιλίες φακής |ποικιλίες της φακής]] <ref name="Ποικιλίες"/> που καλλιεργούνται στην Ελλάδα και προτιμούνται από τους Έλληνες καταναλωτές διακρίνονται σε δυο μεγάλες κατηγορίες:
 +
*Τις [[Λεπτόσπερμες (ψιλές) ποικιλίες φακής |λεπτόσπερμες (ψιλές φακές)]] που έχουν βάρος 1000 σπόρων μικρότερο από 50 γραμμάρια στις οποίες περιλαμβάνονται οι:
 +
*#[[Ποικιλία φακής Αθηνά |Αθηνά]],
 +
*#[[Ποικιλία φακής Σάμος |Σάμος]],
 +
*#[[Ποικιλία φακής Δήμητρα |Δήμητρα]] και
 +
*Τις [[Πλατύσπερμες (χονδρές) ποικιλίες φακής |πλατύσπερμες (χοντρές ή μεγάλες φακές)]] που έχουν βάρος χιλίων σπόρων μεγαλύτερο από 60 γραμμάρια και στις οποίες περιλαμβάνονται οι:
 +
*#[[Ποικιλία φακής Θεσσαλία |Θεσσαλία]] και
 +
*#[[Ποικιλία φακής Ικαρία |Ικαρία]].
 +
 +
{{{top_heading|==}}}Ασθένειες φακής{{{top_heading|==}}}
 +
[[Image:Ασθένειες φακής.jpg|thumb|px100|Ασκόχυτα σε φύλλα φακής]]
 +
 +
Πολλές [[Ασθένειες φακής |ασθένειες]] <ref name="Καλλιέργεια φακής"/> προσβάλλουν τη φακή και ελαττώνουν τις αποδόσεις της. Το ποσό της μείωσης εξαρτάται από την ασθένεια και τη σοβαρότητά της. Οι σημαντικότερες από αυτές για την καλλιέργεια της φακής είναι οι εξής:
 +
*[[Ασθένεια φακής Φουζάριο |Φουζάριο]],
 +
*[[Ασθένεια φακής Σκληρωτίνια |Σκληρωτίνια]],
 +
*[[Ασθένεια φακής Ριζοκτόνα |Ριζοκτόνα]],
 +
*[[Ασθένεια φακής Περονόσπορος |Περονόσπορος]],
 +
*[[Ασθένεια φακής Ασκόχυτα |Ασκόχυτα]],
 +
*[[Ασθένεια φακής Σκωρίαση |Σκωρίαση]],
 +
*[[Ασθένεια φακής Αλτερνάρια |Αλτερνάρια]],
 +
*[[Ασθένεια φακής Ωίδιο |Ωίδιο]],
 +
*[[Ασθένεια φακής Βακτηρίωση της φακής |Βακτηρίωση της φακής]] και
 +
*[[Ασθένεια φακής Μωσαϊκό του μπιζελιού |Μωσαϊκό του μπιζελιού]] (πρόκειται για σοβαρή ίωση του μπιζελιού που όμως προσβάλλει έντονα και τη φακή).
 +
 +
{{{top_heading|==}}}Εχθροί φακής{{{top_heading|==}}}
 +
[[Image:Ρύκτης των λοβών.jpg|thumb|px100|Προσβολή φακής από Ρύκτη των λοβών]]
 +
 +
Είναι αρκετοί οι [[Εχθροί φακής |εχθροί]] <ref name="Καλλιέργεια φακής"/> που προσβάλλουν την καλλιέργεια της φακής. Οι σημαντικότεροι από αυτούς είναι οι:
 +
*[[Εχθρός φακής Βρούχος |Βρούχος]],
 +
*[[Εχθρός φακής Ρύκτης των λοβών |Ρύκτης των λοβών]],
 +
*[[Εχθρός φακής Σιτόνα |Σιτόνα]],
 +
*[[Εχθρός φακής Τζιτζικάκια |Τζιτζικάκια]],
 +
*[[Εχθρός φακής Θρίπας |Θρίπας]] και
 +
*[[Εχθρός φακής Αφίδες |Αφίδες]].
  
 
==Πληροφοριακά στοιχεία==
 
==Πληροφοριακά στοιχεία==
Γραμμή 17: Γραμμή 55:
  
 
<ref name="Φακή"/>
 
<ref name="Φακή"/>
 +
<ref name="Σιτηρά και ψυχανθή"/>
  
 
==Σχετικές σελίδες==
 
==Σχετικές σελίδες==
  
 +
*[[Καλλιέργεια φακής]]
 
*[[Βοτανικά χαρακτηριστικά φακής]]
 
*[[Βοτανικά χαρακτηριστικά φακής]]
 +
*[[Κλιματικές συνθήκες φακής]]
 +
*[[Εδαφικές συνθήκες φακής]]
 +
*[[Ποικιλίες φακής]]
 +
*[[Λεπτόσπερμες (ψιλές) ποικιλίες φακής]]
 +
*[[Πλατύσπερμες (χονδρές) ποικιλίες φακής]]
 +
*[[Ασθένειες φακής]]
 +
*[[Εχθροί φακής]]
  
 
==Βιβλιογραφία==
 
==Βιβλιογραφία==
Γραμμή 27: Γραμμή 74:
  
 
<ref name="Φακή"> [{{#show: Ιστοσελίδα Wikipedia/Φακή| ?has link}} Φακή]  </ref>
 
<ref name="Φακή"> [{{#show: Ιστοσελίδα Wikipedia/Φακή| ?has link}} Φακή]  </ref>
 +
 +
<ref name="Καλλιέργεια φακής"> Φακή, Σημειώσεις του Δρ. Κωνσταντίνου Ηλιάδη.</ref>
 +
 +
<ref name="Ποικιλίες"> "Ελληνικές ποικιλίες οσπρίων", Ελληνικός Γεωργικός Οργανισμός "Δήμητρα", Γενική Διεύθυνση Αγροτικής Έρευνας, Ινστιτούτο Κτηνοτροφικών Φυτών και Βοσκών Λάρισας, Απρίλιος 2012. </ref>
 +
 +
<ref name="Σιτηρά και ψυχανθή"> "Ειδική γεωργία, Σιτηρά και ψυχανθή", Δέσποινα Παπακώστα-Τασοπούλου, Καθηγήτρια Γεωπονικής Σχολής Α.Π.Θ.</ref>
  
 
</references>
 
</references>
Γραμμή 138: Γραμμή 191:
 
[[πόσο αφορά σε γεωργό::30| ]]
 
[[πόσο αφορά σε γεωργό::30| ]]
 
[[πόσο αφορά σε γεωπόνο::30| ]]
 
[[πόσο αφορά σε γεωπόνο::30| ]]
−
[[κατάσταση δημοσίευσης::1| ]]
+
[[κατάσταση δημοσίευσης::10| ]]
 
__NOTOC__
 
__NOTOC__

Τελευταία αναθεώρηση της 07:55, 20 Σεπτεμβρίου 2013

Βοτανικά χαρακτηριστικά φακής

To φυτό της φακής
Φύλλα και καρπός φακής


Η φακή είναι αγγειόσπερμο, δικότυλο φυτό, που ανήκει στην οικογένεια των Κυαμοειδών και στην τάξη των Κυαμωδών. Καλλιεργείται δε για το μικρό ομώνυμο εδώδιμο σπόρο του, που είναι ένα από τα σημαντικότερα όσπρια. Ήταν γνωστή στους αρχαίους Έλληνες ως φακός εσθιόμενος.

Είναι ένα από τα πρώτα φυτά που ξεκίνησε να καλλιεργεί συστηματικά ο άνθρωπος.

Η φακή είναι ψυχανθές φυτό σε ό,τι αφορά στην οικογένεια και ποώδες, ετήσιο και δικοτυλήδονο φυτό. Υπάγεται στην τάξη των Χεδρωπών. Υπάρχουν διάφορες ποικιλίες με διαφορετικού μεγέθους και χρώματος σπέρματα, όπως ξανθά, πράσινα και καστανά. Οι καρποί της κυκλοφορούν στο εμπόριο ως ξερά όσπρια. Καλλιεργείται από τα αρχαιότατα χρόνια (γύρω στο 2.000 π.Χ.). Η καλλιέργεια της φακής ήταν γνωστή στην αρχαία Αίγυπτο, ενώ Εβραίοι, Έλληνες και Ρωμαίοι την καλλιεργούσαν και την κατανάλωναν.

Στην Ελλάδα η φακή καλλιεργείται ευρέως σχεδόν σε όλα τα διαμερίσματα της χώρας αφού προσαρμόζεται σε πολλούς κλιματικούς τύπους. Τα σπόρια της είναι όσπριο με μεγάλη θρεπτική αξία πλούσια σε σίδηρο, φώσφορο, υδατάνθρακες, πρωτεΐνες και βιταμίνες Β. Τρώγονται κυρίως βραστές ως σούπα η οποία ονομάζεται φακές, χρησιμοποιούνται σε διάφορες σαλάτες και σε πιάτα κρεατικών ως γαρνιτούρα. Σε ζωοτροφές χρησιμοποιούνται οι βλαστοί, τα φύλλα και οι καρποί μετά από την συγκομιδή των σπόρων.

Ο βλαστός της διακλαδώνεται και φτάνει σε ύψος το μισό μέτρο. Τα κλαδιά του είναι αναρριχώμενα και μακριά και τα φύλλα του σύνθετα που εναλλάσσονται. Καθένα από τα φύλλα της φακής αποτελείται από 6 ζεύγη μακριών φυλλαρίων που καταλήγουν σε αγκάθι. Το μήκος των φυλλαρίων αυτών ξεπερνά τα 10 εκατοστά. Ο καρπός της ή λοβός είναι μικρός, δεν ξεπερνά τα 3 εκατοστά και είναι πλατύς φέρει δε 2-3 μικρούς σπόρους τις γνωστές φακές του εμπορίου. Οι φακές έχουν διάμετρο 3-10 χιλιοστά. Καλλιεργούνται με λιπάσματα φωσφόρου και καλίου σε χωράφια που είναι πλούσια σε ασβέστιο. Η σπορά λαμβάνει χώρα τους φθινοπωρινούς μήνες ή την άνοιξη, αν οι φθινοπωρινοί μήνες χαρακτηρίζονται από πολύ χαμηλές θερμοκρασίες. Η συγκομιδή των φυτών γίνεται το καλοκαίρι και έπειτα συντελείται η ξήρανσή τους στον ήλιο και το αλώνισμα, ώστε να δώσουν σπέρματα. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα δεύτερης διαλογής σπέρματα χρησιμοποιούνται για ζωοτροφές.




Κλιματικές συνθήκες φακής

Η φακή αντέχει στις χαμηλές θερμοκρασίες και στις εύκρατες περιοχές καλλιεργείται ως φθινοπωρινή καλλιέργεια. Στην τροπική ζώνη καλλιεργείται στα μεγάλα υψόμετρα. Γενικά καλλιεργείται στις περιοχές με γεωγραφικό πλάτος μεταξύ 15 και 40oC. Οι σπόροι αρχίζουν να φυτρώνουν σε θερμοκρασία 4-6oC, η άριστη όμως θερμοκρασία φυτρώματος είναι οι 15-25oC. Όσο μικρότερη είναι η θερμοκρασία τόσο και ο ρυθμός φυτρώματος είναι πιο αργός και σε θερμοκρασία μικρότερη από 5oC το φύτρωμα μπορεί να διαρκέσει 25-30 ημέρες. Τα νεαρά φυτά μπορούν να αντέξουν ισχυρό παγετό, αλλά πεθαίνουν όταν ο παγετός είναι παρατεταμένος, επαναλαμβανόμενος και συνοδεύεται από αποξηραντικούς ανέμους. Η αντοχή όμως των φυτών μειώνεται με την αύξηση της ηλικίας και τα ανεπτυγμένα φυτά ζημιώνονται σε θερμοκρασίες μικρότερες από -12oC. Επιπλέον πολλές από τις καλλιεργούμενες ποικιλίες υφίστανται ζημιές σε θερμοκρασία -7oC. Για τους λόγους αυτούς, σε πολύ ψυχρές περιοχές η φακή σπέρνεται ως ανοιξιάτικη καλλιέργεια.

Στις υψηλές θερμοκρασίες η φακή παρουσιάζει αρκετή ανθεκτικότητα και περισσότερο οι μικρόσπερμες ποικιλίες. Σε θερμοκρασίες όμως μεγαλύτερες από 30-32oC κατά την άνθηση και το γέμισμα των σπόρων, όταν και η υγρασία του εδάφους είναι περιορισμένη, τα φυτά ξηραίνονται γρήγορα πριν προλάβουν να ωριμάσουν τους σπόρους. Όλες οι ποικιλίες φακής και ιδιαίτερα οι μικρόκαρπες, αντέχουν αρκετά στην ξηρασία, αποφέυγοντας αυτή με την πρωιμότητά τους. Οι ανοιξιάτικες όμως βροχές είναι απαραίτητες για την ανάπτυξή της και για ικανοποιητική καρποφορία. Το ύψος των φυτών καθορίζει την απόδοση στις μη αρδευόμενες περιοχές, όπου συνήθως καλλιεργείται.

Ορισμένες ποικιλίες χρειάζονται εαρινοποίηση για να ανθίσουν και ανάλογα με το γενότυπο, η φακή θεωρείται ως φυτό μακράς φωτοπεριόδου ή ουδέτερο.




Εδαφικές συνθήκες φακής

Το φυτό της φακής

Προσαρμόζεται σε μεγάλη ποικιλία τύπων εδαφών, καταλληλότερα όμως είναι τα ελαφρά έως μέσης μηχανικής σύστασης εδάφη με καλή αποστράγγιση. Η φακή είναι ευαίσθητη στην κατάκλυση του εδάφους με νερό και στην υπερβολική άρδευση. Στα πολύ φτωχά εδάφη, η βλαστική ανάπτυξη και η καρποφορία είναι περιορισμένες, ενώ στα πολύ γόνιμα, αναπτύσσεται μεγάλη βλαστική μαζα σε βάρος της καρποφορίας και τα φυτά πλαγιάζουν. Η φακή δεν αντέχει στην οξύτητα γι' αυτό καλλιεργείται σε εδάφη με επάρκεια Ca. Επίσης μειωμένη είναι και η αντοχή της στην αλατότητα του εδάφους. Τέλος τα εδάφη με πέτρες και με μεγάλη κλίση είναι ακατάλληλα όταν η συγκομιδή της φακής γίνεται με μηχανικά μέσα.







Ποικιλίες φακής

Διάφορες ποικιλίες φακής

Οι ποικιλίες της φακής [1] που καλλιεργούνται στην Ελλάδα και προτιμούνται από τους Έλληνες καταναλωτές διακρίνονται σε δυο μεγάλες κατηγορίες:

Ασθένειες φακής

Ασκόχυτα σε φύλλα φακής

Πολλές ασθένειες [2] προσβάλλουν τη φακή και ελαττώνουν τις αποδόσεις της. Το ποσό της μείωσης εξαρτάται από την ασθένεια και τη σοβαρότητά της. Οι σημαντικότερες από αυτές για την καλλιέργεια της φακής είναι οι εξής:

Εχθροί φακής

Προσβολή φακής από Ρύκτη των λοβών

Είναι αρκετοί οι εχθροί [2] που προσβάλλουν την καλλιέργεια της φακής. Οι σημαντικότεροι από αυτούς είναι οι:

Πληροφοριακά στοιχεία

Ποικιλίες Φακή φυτό
Λεπτόσπερμες (ψιλές) ποικιλίες φακής
Πλατύσπερμες (χονδρές) ποικιλίες φακής
Ποικιλία φακής Αθηνά
Ποικιλία φακής Δήμητρα
Ποικιλία φακής Θεσσαλία
Ποικιλία φακής Ικαρία
Ποικιλία φακής Σάμος
Ποικιλίες φακής
Ασθένειες Φακή φυτό
Ασθένεια φακής Αλτερνάρια
Ασθένεια φακής Ασκόχυτα
Ασθένεια φακής Βακτηρίωση της φακής
Ασθένεια φακής Μωσαϊκό του μπιζελιού
Ασθένεια φακής Περονόσπορος
Ασθένεια φακής Ριζοκτόνα
Ασθένεια φακής Σκληρωτίνια
Ασθένεια φακής Σκωρίαση
Ασθένεια φακής Φουζάριο
Ασθένεια φακής Ωίδιο
... περισσότερα αποτελέσματα
Εχθροί Φακή φυτό
Εχθροί φακής
Εχθρός φακής Αφίδες
Εχθρός φακής Βρούχος
Εχθρός φακής Θρίπας
Εχθρός φακής Ρύκτης των λοβών
Εχθρός φακής Σιτόνα
Εχθρός φακής Τζιτζικάκια
Προϊόν
Φακή προϊόν
Τύπος εδάφους
Πηλώδη εδάφη
Αμμώδη εδάφη
Αργιλώδη εδάφη

Ευδοκιμεί στις περιοχές

Περιοχή
Νομός Φθιώτιδος
Νομός Χαλκιδικής
Νομός Λαρίσης
Νομός Καστοριάς
Νομός Κοζάνης
Νομός Φλωρίνης
Νομός Βοιωτίας
Νομός Γρεβενών
Νομός Καβάλας
Νομός Τρικάλων
Νομός Κιλκίς
Νομός Σερρών
Νομός Ευβοίας
Νομός Θεσσαλονίκης
Νομός Έβρου
Νομός Αρκαδίας
Νομός Αιτωλοακαρνανίας
Νομός Κορινθίας
Νομός Ηρακλείου
Νομός Αχαΐας
Νομός Ηλείας
Νομός Αττικής
Νομός Λευκάδος
Νομός Ιωαννίνων
Νομός Πρεβέζης
Νομός Καρδίτσης
Νομός Μαγνησίας
Νομός Δράμας
Νομός Ημαθίας
Νομός Πέλλης
Νομός Πιερίας
Νομός Ξάνθης
Νομός Ροδόπης
Νομός Λέσβου
Νομός Λασιθίου
Νομός Ρεθύμνης
Νομός Χανίων
Νομός Λακωνίας
Νομός Μεσσηνίας
Νομός Αργολίδας
Νομός Ευρυτανίας
Νομός Φωκίδος
Νομός Κεφαλληνίας
Νομός Άρτης
Νομός Θεσπρωτίας
Νομός Δωδεκανήσου
Νομός Κυκλάδων
Νομός Χίου

[3] [4]

Σχετικές σελίδες

Βιβλιογραφία

  1. ↑ "Ελληνικές ποικιλίες οσπρίων", Ελληνικός Γεωργικός Οργανισμός "Δήμητρα", Γενική Διεύθυνση Αγροτικής Έρευνας, Ινστιτούτο Κτηνοτροφικών Φυτών και Βοσκών Λάρισας, Απρίλιος 2012.
  2. ↑ 2,0 2,1 Φακή, Σημειώσεις του Δρ. Κωνσταντίνου Ηλιάδη.
  3. ↑ Φακή
  4. ↑ "Ειδική γεωργία, Σιτηρά και ψυχανθή", Δέσποινα Παπακώστα-Τασοπούλου, Καθηγήτρια Γεωπονικής Σχολής Α.Π.Θ.

Σύνδεσμοι

Ανακτήθηκε από «http://www.gaiapedia.gr/gaiapedia/index.php?title=Φακή_φυτό&oldid=23733»