Εξάπλωση ριζικού συστήματος
Περιεχόμενα
Χαρακτηριστικά ριζικού συστήματος διαφόρων καρποφόρων δένδρων
Όλα τα σπορόφυτα δε προσδίνουν καλή στήριξη στα δένδρα, γιατί τα είδη διαφέρουν πολύ σε μέγεθος ριζών και τρόπο εξάπλωσης αυτών. Όλα τα πυρηνόκαρπα διαθέτουν μεγάλες ρίζες που εξαπλώνονται ακτινωτά κάτω από την κόμη των δένδρων. Οι ρίζες της ροδακινιάς και δαμασκηνιάς εξαπλώνονται οριζόντια, ενώ εκείνες της αμυγδαλιάς βερικοκκιάς πλάγια και κάθετα. Σε περιοχές όπου το έδαφος είναι γόνιμο και βαθύ, τα σπορόφυτα της αμυγδαλιάς, παράγουν αρκετές μεγάλες ρίζες που αυξάνουν σχεδόν κάθετα κάτω από την κόμη των δένδρων σε βάθος 3-4 μέτρων.
Η πυκνότητα των μικρών και λεπτών ριζών είναι έμφυτο χαρακτηριστικό των ειδών αυτών. Ο αριθμός των λεπτών ριζών αυξάνει προοδευτικά από την αμυγδαλιά, βερικοκκιά, στη ροδακινιά και στη μυροβάλανο δαμασκηνιά. Ως υποκείμενα της κερασιάς χρησιμοποιούνται τρία είδη:
- το Prunus avium
- η καλλιεργούμενη κερασιά γνωστή ως mazzard,
- το Prunus mahaleb, η μαχαλέπιος κερασιά
- και το Prunus cerasus (βυσσινιά)
Τα σπορόφυτα της κερασιάς παράγουν μεγάλες, θυσσανώδεις, επιφανειακές ρίζες. Τα σπορόφυτα της μαχαλεπίου αναπτύσσουν βαθύ πασσαλώδες ριζικό σύστημα, σχεδόν κάθετης κατεύθυνσης. Ευδοκιμούν σε καλά αποστραγγιζόμενα αμμώδη εδάφη, άλλα είναι πολύ ευαίσθητα στην υπερβολική εδαφική υγρασία. Τα υποκείμενα βυσσινιάς Stockton morello και Vladimir, πολλαπλασιάζονται αγενώς με μοσχεύματα ή παραφυάδες και γι' αυτό αναπτύσσουν επιφανειακό ριζικό σύστημα. Ανέχονται σχετικά βαριά, υγρά εδάφη και παρουσιάζουν μεγάλη ανθεκτικότητα στη φυτόφθορα.
Η εξάπλωση των ριζών διαφέρει σε κάποιους ειδικούς συνδυασμούς εμβολίου-υποκειμένου. Π.χ. ο τρόπος βλάστησης των επιτραπεζίως εμβολιασμένων υποκειμένων της αγριομηλιάς διέφερε ανάλογα με την ποικιλία μηλιάς. Τα δενδρύλλια που σχηματίζουν πλάγιες ρίζες αναπτύσσονται καλύτερα όταν μεταφυτευθούν στον οπωρώνα. Τα σπορόφυτα της καρυδιάς αναπτύσσουν κάποιο εξωγκομένο κόμβο στις κοτυληδόνες από τον οποίο εκπτύσσεται μεγάλη πασσαλώδης ρίζα. Για να σχηματιστούν πλάγιες ρίζες στην πασσαλώδη ρίζα οι φυτωριούχοι αποκόπτουν τις κορυφές των ριζών των σπορόφυτων όταν εκριζώνονται από το σπορείο για να μεταφυτευθούν στο φυτώριο. Οποιοσδήποτε όμως τραυματισμός με αποκοπή προδιαθέτει την τομή σε μόλυνση από το Agrobacterium tumefaciens.[1]
Επίδραση περιβαλλοντικών παραγόντων επί του ριζικού συστήματος
Αν και ο τρόπος εξάπλωσης των ριζών είναι έμφυτο χαρακτηριστικό των ειδών, αυτός μπορεί να μεταβληθεί από τη σύσταση του εδάφους, το ύψος του υδατικού ορίζοντα ή τον ανταγωνισμό με τις ρίζες των κοντινών δένδρων και/ ή από τις καλλιέργειες κάλυψης (ψυχανθή κ.λ.π.). Σε οπωρώνες που εγκαθίστανται σε εδάφη που πλημμυρίζουν, όπως κοντά σε ποτάμια, οι ρίζες της ροδακινιάς αναπτύσσουν πολλές λεπτές θυσσανώδεις ρίζες στα πιο γόνιμα και υγρά από ίλυ εδάφη, ενώ οι ρίζες που αναπτύσσονται σε αμμώδη εδάφη είναι μη θυσσανώδεις και μαλακές. Σε περιοχές όπου ο υδατικός ορίζοντας φθάνει στο ένα ή δυο μέτρα από την επιφάνεια του εδάφους κατά τους χειμερινούς μήνες, οι ρίζες που βρίσκονται σε επαφή με το νερό καταστρέφονται κάθε χρόνο. Τα καρποφόρα δένδρα που καλλιεργούνται σε τέτοια εδάφη περιοδικά εμφανίζουν συμπτώματα θρεπτικών τροφοπενιών όπως π.χ. καλίου, γιατί η καταστροφή των ριζών μειώνει την απορροφητική ικανότητα και οι υδατικές συνθήκες ξεπλένουν τα στοιχειώδη θρεπτικά στοιχεία. Οι ρίζες δεν αναπτύσσονται σ' ένα σκληρό στρώμα εδάφους ή σ' ένα έδαφος που συνιστάται μόνο από άμμο. Η πυκνότητα των δένδρων επηρεάζει την εξάπλωση των ριζών. Οι ρίζες του νάνου υποκείμενου μηλιάς Μ9 αναπτύσσονται οριζόντια, όταν δε συνωστίζονται, αλλά σε συστήματα πυκνής φύτευσης κατευθύνονται προς τα κάτω.[1]
Σχετικές σελίδες
Χαρακτηριστικά ριζικού συστήματος διαφόρων καρποφόρων δένδρων
Επίδραση περιβαλλοντικών παραγόντων επί του ριζικού συστήματος
