Αύξηση και ανάπτυξη του φυτού του λούπινου

Το λούπινο έχει επίγειο φύτρωμα. Για τη βλάστηση του σπόρου η θερμοκρασία πρέπει να είναι πάνω από τους 3-4^oC. Το λούπινο είναι κλασικό φυτό με συνεχή ανάπτυξη, η οποία διαμορφώνεται σε διάφορα επίπεδα, κάθε ένα από τα οποία έχει καθορισμένη ανάπτυξη και φέρει επάκρεια ταξιανθία.

Το πρώτο επίπεδο είναι ο κύριος βλαστός με μεταβλητό αριθμό φύλλων ανάλογα με το γενότυπο, την περιοχή ανάπτυξης και την εποχή σποράς. Με φθινοπωρινή σπορά σχηματίζονται περισσότερα φύλλα σε σχέση με την ανοιξιάτικη. Ο αριθμός των φύλλων εξαρτάται από το ρυθμό παραγωγής καταβολών φύλλων στο ακραίο μερίστωμα και τη χρονική στιγμή της μετατροπής του ακραίου μεριστώματος σε ταξιανθία. Η παραγωγή καταβολών φύλλων σταματά με το τέλος της εαρινοποίησης του φυτού. Εαρινοποίηση στο λευκό λούπινο γίνεται σε θερμοκρασίες μικρότερες από 14^oC. Συμπερασματικά, η ανάπτυξη του κυρίως βλαστού εξαρτάται από το γενότυπο και τη θερμοκρασία.

Πρώτης τάξης διακλαδώσεις σχηματίζονται από οφθαλμούς στη βάση των ανώτερων φύλλων του κύριου βλαστού. Οι βλαστοί αυτοί θα καταλήξουν σε ταξιανθία κάτω από την οποία θα παραχθεί ένα νέο επίπεδο βλαστών. Αυτή η κατασκευή του φυτού προκαλεί ανταγωνισμό στην ανάπτυξη μεταξύ των λοβών στις ταξιανθίες που βρίσκονται στους κατώτερους βλαστούς και αυτών που βρίσκονται στις αναπτυσσόμενες νέες διακλαδώσεις. Επίσης οδηγεί σε μεγάλο βιολογικό κύκλο και ανομοιόμορφη ωρίμανση.

Φυτρωμένα λούπινα ενός μηνός

Μετατροπή της αρχιτεκτονικής του φυτού επιφέρουν δύο γενετικά συστήματα:

• η καθορισμένη ανάπτυξη και
• ο νανισμός.

Η καθορισμένη ανάπτυξη μπορεί να ορισθεί ως η στιγμή του βιολογικού κύκλου όπου όλοι οι οφθαλμοί στο φυτό γίνονται ανθοφόροι, οπότε η παραγωγή νέων βλαστικών οργάνων είναι αδύνατη. Στο λευκό λούπινο η καθορισμένη ανάπτυξη προήλθε από μετάλλαξη. Στη συνέχεια το χαρακτηριστικό αυτό μεταφέρθηκε σε γενετικό υλικό όλων των καλλιεργούμενων ειδών του λούπινου. Με την καθορισμένη ανάπτυξη μειώνεται ο αριθμός των βλαστών σε 1-2 επίπεδα, συντομεύεται η ωριμανση και γίνεται πλέον ομοιόμορφη.

Ο νανισμός συντελεί σε βράχυνση των μεσογονατίων διαστημάτων. Αρκετές μεταλλάξεις με το φαινόμενο του νανισμού έχουν περιγραφεί στο λευκό λούπινο. Από αυτές, ορισμένες απλώς συντελούν στη δημιουργία κοντότερων μεσογονατίων διαστημάτων χωρίς να τροποποιούν τη δομή του φυτού, το μέγεθος των φύλλων και το μήκος των μίσχων, ενώ άλλες παράλληλα με τις σμικρύνσεις των μεσογονατίων, μειώνουν το μέγεθος των φύλλων και το μήκος των μίσχων.

Η συγκέντρωση της ξηράς ουσίας σε γόνιμα εδάφη, στους τύπους συνεχούς ανάπτυξης, λόγω του τρόπου οικοδόμησης του φυτού είναι μεγάλη, μπορεί να φθάσει πάνω από 1,5tn/στρ. με φθινοπωρινή σπορά. Η κατανομή όμως των προϊόντων φωτοσύνθεσης μεταξύ των αναπτυσσομένων διακλαδώσεων και λοβών είναι ιδιαίτερα μεταβλητή και αυτό συντελεί ώστε η απόδοση σε καρπό να κυμαίνεται σε ευρέα όρια. Στο λούπινο, αντίθετα με τα χειμερινά σιτηρά, βρέθηκε ότι από τα προϊόντα φωτοσύνθεσης που συγκεντρώνονται στα βλαστικά τμήματα ένα πολύ μικρό ποσό μετακινείται προς τους αναπτυσσόμενους σπόρους, ώστε η απόδοση να εξαρτάται κυρίως από τη φωτοσύνθεση και την κατανομή των προϊόντων κατά τη διάρκεια της κριτικής περιόδου των έξι περίπου εβδομάδων που διαρκεί το γέμισμα των σπόρων. Τα χαρακτηριστικά της περιορισμένης ανάπτυξης και του νανισμού επηρεάζουν σημαντικά τον ανταγωνισμό βλαστικών τμημάτων και λοβών και προς αυτή την κατεύθυνση εργάζονται οι βελτιωτές του λούπινου, ώστε να κάνουν πιο σταθερή την κατανομή των προϊόντων φωτοσύνθεσης και συνεπώς πιο σταθερή την απόδοση.