Στράγγιση και Έλεγχος της Αλατότητας

Η άρδευση των καλλιεργειών επηρεάζει την υδρολογική ισορροπία της περιοχής. Κατά την εφαρμογή του νερού άρδευσης ένα μέρος προσλαμβάνεται από τα φυτά και διαπνέεται, ένα άλλο μέρος εξατμίζεται, ένα τρίτο συγκρατείται από το έδαφος με τάση που μεταβάλλεται με το ποσοστό υγρασίας και το είδος του εδάφους και, τέλος, ένα μέρος διηθείται βαθιά στο έδαφος και απομακρύνεται λόγω στράγγισης. Εάν η ποσότητα του νερού που διηθείται στο έδαφος κατά μήκος του προφίλ είναι μικρότερη από τη φυσική ικανότητα στράγγισης του εδάφους, η στάθμη του υπόγειου νερού θα παραμείνει χαμηλή και η κίνηση των αλάτων θα είναι καθοδική. Εάν συμβεί το αντίθετο, τότε η στάθμη θα κινηθεί ανοδικά μαζί με τα άλατα.

Στην περίπτωση υψηλής στάθμης το νερό ανέρχεται στην επιφάνεια λόγω τριχοειδούς κίνησης, συμπαρασύροντας και τα εν διαλύσει άλατα, τα οποία στη συνέχεια εναποθέτει στην επιφάνεια λόγω εξάτμισης και συμπύκνωσης. Ωστόσο, η εφαρμογή ικανής ποσότητας νερού για την προς τα κάτω κίνηση του μέσω του προφίλ, συμβάλλει στην επίτευξη ενός ευνοϊκού ισοζυγίου αλάτων, ακόμη και παρουσία υψηλής υπόγειας στάθμης. Υπογραμμίζεται ότι όσο πιο ψηλά είναι η υπόγεια στάθμη, τόσο περισσότερη φροντίδα απαιτείται για την εξασφάλιση της προς τα κάτω κίνησης του νερού και τη διατήρηση της στάθμης σε ευνοϊκό βάθος.

Στην περίπτωση αυτή της αβαθούς υπόγειας στάθμης θα πρέπει να γίνει η κατάλληλη διαχείριση της άρδευσης των καλλιεργειών, σε τρόπο ώστε να αποφευχθεί η περαιτέρω άνοδος της στάθμης και η συνέπεια αυτής δημιουργία προβλημάτων αλατότητας. Ένας αποτελεσματικός τρόπος είναι η μέθοδος της υπόγειας άρδευσης με drains (διάτρητοι σωλήνες), που μπορεί να βοηθήσουν σημαντικά στην αποτελεσματική διαχείριση της υπόγειας στάθμης.

Στις ξηρικές περιοχές σπανίως τέθηκε κατά το παρελθόν το θέμα της διαχείρισης της υπόγειας στάθμης. Πρόσφατα όμως το ενδιαφέρον αυτό άρχισε να εκδηλώνεται πολύ έντονα, διότι σύμφωνα με τις εξελίξεις της επιστήμης οι καλλιέργειες μπορούν να διατηρηθούν και να αποδώσουν με νερό υψηλότερης αλατότητας απ' ότι γινόταν κατά το παρελθόν.

Λόγω της επέκτασης των αρδεύσεων και της χρήσης όλο και μεγαλύτερων ποσοτήτων νερού, τα προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί από την απόρριψη των νερών στράγγισης έχουν εντατικοποιήσει την ανάγκη ελαχιστοποίησης του νερού στράγγισης και την εφαρμογή αντίστοιχων πρακτικών που να στοχεύουν στη βελτιστοποίηση της ποιότητας των νερών αυτών.

Είναι σύνηθες τα νερά στράγγισης να περιέχουν υψηλά ποσοστά αλάτων. Οι παράγοντες που σχετίζονται με την ποιότητα των νερών στράγγισης είναι η αλατότητα του εδάφους, του υπόγειου νερού και του νερού άρδευσης. Κατά συνέπεια απαιτείται μια ειδική διαχείριση και μια συστηματική προσέγγιση στο σοβαρό αυτό θέμα, η οποία να περιλαμβάνει:

• το σχεδιασμό και τη λειτουργία του συστήματος άρδευσης,
• την ποιότητα του νερού άρδευσης και του υπόγειου νερού,
• τα όρια αλατότητας του εδάφους,
• την ανθεκτικότητα των φυτών στα άλατα και
• τη διάρθρωση των καλλιεργειών.