Διστομίαση

Από GAIApedia
Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση

Η διστομίαση [1] είναι μια παρασίτωση του ήπατος των μηρυκαστικών και περισσότερο του προβάτου πολύ διαδεδομένη σ' ολόκληρο τον κόσμο. Η νόσος οφείλεται στο παράσιτο Δίστομο το ηπατικό, το οποίο ανήκει στην τάξη των τρηματωδών πλατυελμίνθων. Το παράσιτο στην ώριμη ηλικία του έχει σχήμα φυλλοειδές, μήκος μέχρι 3 εκ. και βρίσκεται στους χοληφόρους πόρους του ήπατος, όπου γεννάει τα αυγά του, τα οποία με τη χολή κατέρχονται στο έντερο και με τα κόπρανα βγαίνουν στο περιβάλλον. Όταν βρεθούν οι κατάλληλες συνθήκες υγρασίας και θερμοκρασίας μέσα σε 10 περίπου ημέρες, τα αυγά εκκολάπτονται και ελευθερώνονται τα έμβρυα, που ονομάζονται μειρακίδια. Αυτά κολυμπώντας στα επιφανεικά νερά βρίσκουν τον ενδιάμεσο ξενιστή τους, που είναι ο κοχλίας Λιμναία. Μέσα σ' αυτόν υφίστανται τρεις μεταμορφώσεις: σε σποροκύστεις-ρέδια-κερκάρια.

Τα κερκάρια μετά 1-2 μήνες εγκαταλείπουν τον ενδιάμεσο ξενιστή, κολυμπούν στα λιμνάζοντα νερά και εγκυστώνονται στα στελέχη των χόρτων των υγρών λιβαδιών, αφού αποβάλουν την ουρά τους και ονομάζονται μετακερκάρια. Με τη βόσκηση των λιβαδιών αυτών τα ζώα καταπίνουν τα μετακερκάρια, τα οποία φτάνουν στο έντερο. Με την ενέργεια των πεπτικών υγρών απελευθερώνονται, διαπερνούν το εντερικό τοίχωμα και με την κυκλοφορία φτάνουν στο παρέγχυμα του ήπατος. Εκεί περνούν ορισμένα εξελικτικά στάδια και τελικά εγκαθίστανται στους χοληφόρους πόρους, όπου γίνονται τέλεια άτομα και αρχίζουν να ωοτοκούν. Έτσι ξεκινάει ένας νέος βιολογικός κύκλος. Κατά τη δίοδο των κερκαρίων από το τοίχωμα του εντέρου και το παρέγχυμα του ήπατος προξενούνται ορισμένες βλάβες. Εκτός από το παράσιτο αυτό στα μηρυκαστικά υπάρχει και άλλο παρόμοιο, το Dicrocoelium lanceolatum (Δίστομο το λογχοειδές). Αυτό προκαλεί παρόμοια πάθηση στα μηρυκαστικά, η οποία ονομάζεται κοινώς ψιλή κλαπάτσα.

Στα βοοειδή συνήθως δεν εμφανίζονται συμπτώματα ακόμη και σε βαριές μολύνσεις. Σε περίπτωση λήψης μεγάλου αριθμού μετακερκαρίων η διστομίαση είναι οξείας μορφής και ειδικά στα πρόβατα μπορεί να επέλθει ο θάνατος σε 6 εβδομάδες χωρίς να εμφανιστούν συμπτώματα.

Οι χρόνιες παρασιτώσεις χαρακτηρίζονται από αναιμία, υπογνάθιο οίδημα, ασκίτη και μείωση της γαλακτοπαραγωγής.

Για τη θεραπεία χορηγούνται φάρμακα με βάση τον τετραχλωράνθρακα, το εκχύλισματης αρρενοπτέριδας, το εξαχλωραιθάνιο, το εξαχλωροφένιο, το διαφένιο κ.λπ. Κυκλοφορούν στο εμπόριο κυρίως σε κάψες χορηγούμενες εύκολα από το στόμα. Η θεραπεία επαναλαμβάνεται μετά 3-4 εβδομάδες.

Η πρόληψη της νόσου γίνεται με αποστράγγιση των ελωδών βοσκήσιμων εκτάσεων ή την αποφυγή της βόσκησης σε τέτοια λιβάδια και με τη συστηματική αντιδιστομιακή θεραπεία των ζώων κάθε χρόνο.

Βιβλιογραφία

  1. "Υγιεινή και στοιχεία παθολογίας των αγροτικών ζώων" Αποστόλου Μ. Ζαφράκα