Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων του "Υλικά συσκευασίας"

Από GAIApedia
Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση
 
(17 ενδιάμεσες αναθεωρήσεις από ένα χρήστη δεν εμφανίζονται)
Γραμμή 1: Γραμμή 1:
Τα υλικά που χρησιμοποιούνται στη συσκευασία είναι :
+
Τα υλικά που χρησιμοποιούνται στη [[Συσκευασία τροφίμων (γενικά)|συσκευασία]] είναι :
  
 
*Χαρτί για εύκαμπτη συσκευασία
 
*Χαρτί για εύκαμπτη συσκευασία
Γραμμή 12: Γραμμή 12:
 
{{{top_heading|==}}}Χαρτί - χαρτόνι{{{top_heading|==}}}
 
{{{top_heading|==}}}Χαρτί - χαρτόνι{{{top_heading|==}}}
  
Το χαρτί ή χαρτόνι και τα υλικά συσκευασίας που έχουν ως βάση αυτά αποτελούν μεγάλο ποσοστό των υλικών συσκευασίας. Οι κύριες αιτίες είναι το χαμηλό κόστος, η διαθεσιμότητα, η εύκολη διαμόρφωση και η χαμηλή ρύπανση, λόγω αποικοδόμησης. Το χαρτόνι διαφέρει από το χαρτί ως προς το βάρος ανά μονάδα επιφάνειας . Διεθνώς ως χαρτόνι χαρακτηρίζεται το προϊόν βάρους μεγαλύτερου των 250 g / m<sup>2</sup>, ενώ το μικρότερου βάρους χαρακτηρίζεται ως χαρτί. Το πάχος του χαρτονιού είναι μεγαλύτερο από 0,30 mm. Οι ιδιότητες του χαρτιού ως υλικού συσκευασίας μπορούν να μεταβληθούν πολύ ανάλογα με τη διεργασία παραγωγής, την προσθήκη ουσιών βελτίωσης στην κατασκευή του φύλλου ή την επίστρωση των φύλλων με κηρούς, άσφαλτο, πλαστικά κλπ.
+
Το [[Χαρτί -  χαρτόνι|χαρτί ή χαρτόνι]] και τα υλικά συσκευασίας που έχουν ως βάση αυτά αποτελούν μεγάλο ποσοστό των υλικών συσκευασίας. Το χαρτί χωρίζεται σε δύο μεγάλες κατηγορίες : τα λεπτά χαρτιά που γενικά φτιάχνονται από αποχρωματισμένο πολτό και τυπικά χρησιμοποιούνται σαν χαρτί γραψίματος, δεσίματος, χαρτί για βιβλία ή για κάλυμμα και τα τραχιά χαρτιά που συνήθως φτιάχνονται από kraft πολτούς μαλακών ξύλων που δεν έχουν υποστεί αποχρωματισμό και χρησιμοποιούνται για συσκευασία.  
  
Το χαρτί χωρίζεται σε δύο μεγάλες κατηγορίες : τα λεπτά χαρτιά που γενικά φτιάχνονται από αποχρωματισμένομ πολτό και τυπικά χρησιμοποιούνται σαν χαρτί γραψίματος, δεσίματος, χαρτί για βιβλία ή για κάλυμμα και τα τραχιά χαρτιά που συνήθως φτιάχνονται από kraft πολτούς μαλακών ξύλων που δεν έχουν υποστεί αποχρωματισμό και χρησιμοποιούνται για συσκευασία.
+
{{{top_heading|==}}}Γυαλί{{{top_heading|==}}}
  
Οι κύριοι τύποι χαρτιών συσκευασίας είναι :
+
Τα γυάλινα δοχεία είναι από τα σπουδαιότερα μέσα συσκευασίας. Από φυσική άποψη το [[γυαλί]] χαρακτηρίζεται ως ένα υπόψυκτο υγρό πολύ υψηλού ιξώδους. Από χημική άποψη είναι μίγμα ανόργανων οξειδίων ποικίλων αναλογιών. Το κύριο συστατικό είναι το SiO<sub>2</sub> (70 - 75 %) ακολουθούμενο από τα Na<sub>2</sub>O και CaO (6 - 13 % το κάθε ένα). Άλλα οξείδια Al<sub>2</sub>O<sub>3</sub>, BaO, MgO, προστίθενται σε πολύ μικρότερες αναλογίες. Για το χρωματισμό του γυαλιού προστίθενται διάφορα οξείδια μετάλλων όπως χρωμίου και σιδήρου (πράσινες φιάλες) ή οξείδια σιδήρου, θείου και άνθρακας (φαιοκίτρινες φιάλες).
  
{{{top_heading|===}}}Χαρτί kraft{{{top_heading|===}}}
+
{{{top_heading|==}}}Μέταλλα{{{top_heading|==}}}
  
Το χαρτί kraft είναι ένα τραχύ χαρτί, εξαιρετικής ισχύος. Συνήθως χρησιμοποιείται για την παρασκευή σακουλών.
+
Η συσκευασία τροφίμων σε [[Μέταλλα|μεταλλικά δοχεία]] άρχισε το 19ο αιώνα με την ανάπτυξη της κονσερβοποιίας και έκτοτε διαδόθηκε ευρύτατα. Τα υλικά που χρησιμοποιούνται στην κατασκευή των δοχείων είναι : ο επικασσιτερωμένος χάλυβας ή λευκοσίδηρος, ο επιχρωμιωμένος χάλυβας και το αλουμίνιο. Τα μεταλλικά δοχεία διακρίνονται σε δοχεία τριών τεμαχίων και δοχεία δύο τεμαχίων.
  
{{{top_heading|===}}}Αποχρωματισμένο χαρτί{{{top_heading|===}}}
+
{{{top_heading|==}}}Πλαστικά{{{top_heading|==}}}
 
   
 
   
Παρασκευάζεται από πολτούς οι οποίοι είναι σχετικά λευκοί, λαμπεροί, μαλακοί και δεκτικοί στα ειδικά χημικά που είναι αναγκαία για να αναπτυχθούν πολλές λειτουργικές τους ιδιότητες. Γενικά είναι πιο ακριβά και πιο αδύνατα από τα μη αποχρωματισμένα χαρτιά. Η αισθητική τους πλευρά συχνά αυξάνεται με επικάλυψη καολίνη στη μία ή και στις δύο πλευρές.
+
Τα [[πλαστικά]] υλικά συσκευασίας είναι πολυμερή υλικά διαφόρου χημικής σύστασης, δομής και φυσικών ιδιοτήτων. Σε αυτά ταξινομούνται και τα φυσικά πολυμερή, όπως τα φύλλα αναγεννημένης κυτταρίνης (σελοφάν), τα πολυμερή με βάση το άμυλο, τις πρωτεΐνες κ.λ.π.
  
{{{top_heading|===}}}Αποχρωματισμένο χαρτί{{{top_heading|===}}}
+
Στη συσκευασία τροφίμων χρησιμοποιούνται δύσκαμπτοι πλαστικοί περιέκτες και εύκαμπτες πλαστικές μεμβράνες. Ορισμένα πολυμερή υλικά χρησιμοποιούνται και για τις δύο κατηγορίες περιεκτών, αλλά στις εύκαμπτες συσκευασίες χρησιμοποιούνται πολύ περισσότερα είδη από ότι στις δύσκαμπτες.  
+
__NOTOC__
Είναι ένα ημιδιαφανές χαρτί που στο τελευταίο στάδιο της επεξεργασίας του, ενυδατώνεται για να παρέχει αντίσταση στις λιπαρές ουσίες. Η ικανοποιητική λειτουργικότητα των χαρτιών που είναι αδιαπέρατα στις λιπαρές ουσίες εξαρτάται από τον βαθμό στον οποίο έχουν κλείσει οι πόροι. Χρησιμοποιείται συνήθως για τη συσκευασία βουτύρου και παρόμοιων λιπαρών τροφίμων καθώς αντιστέκονται στη διείσδυση του λίπους για αρκετό χρονικό διάστημα.
+
==Σχετικές σελίδες==
 
+
{{{top_heading|===}}}Αεροστεγές χαρτί{{{top_heading|===}}}
+
+
Το αεροστεγές χαρτί (glassine paper) έχει πάρει την αγγλική του ονομασία από την υαλώδη, λεία επιφάνεια, την υψηλή πυκνότητα και τη διαφάνεια του. Παράγεται με επιπλέον επεξεργασία του χαρτιού που είναι αδιαπέρατο στα στα λίπη. Η διαφάνεια μπορεί να ποικίλει ανάλογα με το βαθμό ενυδάτωσης του πολτού και το μέσο βάρος του χαρτιού. Η προσθήκη διοξειδίου του τιτανίου κάνει το χαρτί αδιαφανές και συχνά πλαστικοποιείται για να αυξηθεί η σκληρότητα του.
+
 
+
{{{top_heading|===}}}Φυτική περγαμηνή{{{top_heading|===}}}
+
+
Η φυτική περγαμηνή παίρνει την ονομασία της από τη φυσική της ομοιότητα με τη ζωική περγαμηνή η οποία φτιάχνεται από το δέρμα των ζώων. Πρόκειται για ένα χαρτί που είναι δυνατότερο όταν είναι υγρό από όταν είναι στεγνό (έχει εξαιρετική δύναμη σε υγρό περιβάλλον ακόμα και σε βραστό νερό), δεν έχει χνούδια στην επιφάνεια, είναι ελεύθερο οσμών και γεύσης και ανθεκτικό στα λίπη και στα έλαια. Εξαιτίας της αντίστασής του στα λίπη και της δύναμης του σε υγρό περιβάλλον χρησιμοποιείται ανάμεσα σε φέτες τροφίμων όπως το κρέας ή τα προϊόντα ζαχαροπλαστικής.
+
 
+
Οι ετικέτες στα προϊόντα που έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρές ουσίες φτιάχνονται συνήθως από χαρτί τύπου περγαμηνής. Μπορούν να χειριστούν με ήπια μυκητοστατικά και χρησιμοποιούνται για περιτύλιγμα τροφίμων όπως το τυρί.
+
 
+
{{{top_heading|===}}}Απορροφητικό χαρτί{{{top_heading|===}}}
+
+
Τα απορροφητικά χαρτιά ποικίλουν από ημιδιαφανή έως εντελώς αδιαφανή και μπορούν να κερωθούν. Γενικά είναι είτε μηχανικά φινιρισμένα είτε μηχανικά στιλβωμένα. Τα μηχανικά στιλβωμένα χαρτιά μπορούν να φινίρονται ώστε να βελτιώονεται η λεία υφή τους και στις δύο πλευρές.
+
 
+
{{{top_heading|===}}}Κερωμένο χαρτί{{{top_heading|===}}}
+
 
+
Το κερωμένο χαρτί παρέχει φραγμό στη διείσδυση υγρών και ατμών. Πολλά χαρτιά είναι κατάλληλα για κέρωμα, συμπεριλαμβανομένων και των χαρτιών που είναι αδιαπέρατα στα λίπη ή στα αέρια. Τα χαρτιά που έχουν κερωθεί και κολλαριστεί ταυτόχρονα έχουν το λιγότερο ποσό κεριού κεριού και γι' αυτό δίνουν το μικρότερο ποσό προστασίας. Ο πρωταρχικός σκοπός του κεριού είναι να παρέχει φραγμό στην υγρασία και μια θερμικά σφραγιζόμενη επίστρωση.
+
 
+
{{{top_heading|===}}}Γυαλί{{{top_heading|===}}}
+
 
+
Τα γυάλινα δοχεία είναι από τα σπουδαιότερα μέσα συσκευασίας. Από φυσική άποψη το γυαλί χαρακτηρίζεται ως ένα υπόψυκτο υγρό πολύ υψηλού ιξώδους. Από χημική άποψη είναι μίγμα ανόργανων οξειδίων ποικίλων αναλογιών. Το κύριο συστατικό είναι το SiO<sub>2</sub> (70 - 75 %) ακολουθούμενο από τα Na<sub>2</sub>O και CaO (6 - 13 % το κάθε ένα). Άλλα οξείδια Al<sub>2</sub>O<sub>3</sub>, BaO, MgO, προστίθενται σε πολύ μικρότερες αναλογίες. Για το χρωματισμό του γυαλιού προστίθενται διάφορα οξείδια μετάλλων όπως χρωμίου και σιδήρου (πράσινες φιάλες) ή οξείδια σιδήρου, θείου και άνθρακας (φαιοκίτρινες φιάλες).
+
  
Τα κύρια πλεονεκτήματα των γυάλινων δοχείων συσκευασίας είναι :
+
*[[Συσκευασία τροφίμων (γενικά)]]
 +
*[[Χαρτί - χαρτόνι]]
 +
*[[Γυαλί]]
 +
*[[Μέταλλα]]
 +
*[[Πλαστικά]]
 +
==Βιβλιογραφία==
  
*Αδιαπερατότητα : Το γυαλί αποτελεί εξαίρετο φραγμό στερεών, υγρών και αερίων και επομένως είναι ιδιαίτερα κατάλληλο για τη συσκευασία αεριούχων ποτών, ενώ προσφέρει πολύ καλή προστασία σε όλα τα τρόφιμα.
+
*"Συσκευασία τροφίμων", Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο, Σχολή Χημικών Μηχανικών, Εργαστήριο Χημείας και Τεχνολογίας Τροφίμων
*Αδράνεια : Το γυαλί δεν αντιδρά με τα συστατικά του τροφίμου και παραμένει χημικά σταθερό.
+
*"Συσκευασία τροφίμων", πανεπιστημιακές σημειώσεις του Παναγιώτη Ρόδη Αναπληρωτή Καθηγητή, επιμέλεια Νίκη Προξενιά ΕΕΔΙΠ, Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Τμήμα Επιστήμης και Τεχνολογίας Τροφίμων, Αθήνα 2002
*Διαφάνεια : Η διαφάνεια του γυαλιού επιτρέπει την καλή ορατότητα του περιεχομένου και συντελεί στην ελκυστική εμφάνιση.
+
[[κατάσταση δημοσίευσης::10| ]]
*Χρώμα : Το γυαλί μπορεί να χρωματισθεί για τον περιορισμό της διαπερατότητας της υπεριώδους κυρίως ακτινοβολίας, που επιταχύνει δράσεις υποβάθμισης ποιότητας σε ορισμένα τρόφιμα.   
+
[[σχετίζεται με::Συσκευασία τροφίμων| ]]
*Δυνατότητα κατασκευής περιεκτών διαφόρων σχημάτων : Με χρήση κατάλληλων τεχνικών το γυαλί μπορείνα διαμορφωθεί σε διάφορους περιέκτες. Γενικά, διακρίνονται σε φιάλες (μεγάλο ύψος προς διάμετρο) και βάζα (ύψος παραπλήσιο της διαμέτρου). Το σχήμα του περιέκτη σχεδιάζεται με διάφορα κριτήρια αλλά ένα βασικό είναι η ελκυστικότητα της εμφάνισης.
+
[[πόσο αφορά σε επιχείρηση μεταποίησης-τυποποίησης::30| ]]
*Δυνατότητα ανακύκλωσης και επαναπλήρωσης : Το γυάλινο δοχείο προσφέρει τη δυνατότητα καθαρισμού και επαναπλήρωσης. Η δυνατότητα αυτή μπορεί να αξιοποιηθεί οικονομικά σε προϊόντα ευρείας κατανάλωσης με εκτεταμένο δίκτυο διανομής και συγκέντρωσης των άδειων περιεκτών. Κλασσικό παράδειγμα αποτελούν οι φιάλες της μπύρας και οι φιάλες αναψυκτικών με μέσο όρο επαναπλήρωσης 20 και 35 φορές, αντίστοιχα. Για προϊόντα
+
[[πόσο αφορά σε επιχείρηση εμπορική::20| ]]
 +
[[πόσο αφορά σε ελεγκτικό φορέα::20| ]]
 +
[[πόσο αφορά σε καταναλωτή::30| ]]

Τελευταία αναθεώρηση της 15:26, 18 Ιουλίου 2013

Τα υλικά που χρησιμοποιούνται στη συσκευασία είναι :

  • Χαρτί για εύκαμπτη συσκευασία
  • Χαρτόνι για δύσκαμπτους περιέκτες
  • Μεταλλικά δοχεία
  • Μεταλλικά φύλλα για εύκαμπτη συσκευασία
  • Γυάλινα δοχεία
  • Πλαστικές μεμβράνες
  • Πλαστικοί περιέκτες δύσκαμπτοι
  • Ξύλινοι περιέκτες

Χαρτί - χαρτόνι

Το χαρτί ή χαρτόνι και τα υλικά συσκευασίας που έχουν ως βάση αυτά αποτελούν μεγάλο ποσοστό των υλικών συσκευασίας. Το χαρτί χωρίζεται σε δύο μεγάλες κατηγορίες : τα λεπτά χαρτιά που γενικά φτιάχνονται από αποχρωματισμένο πολτό και τυπικά χρησιμοποιούνται σαν χαρτί γραψίματος, δεσίματος, χαρτί για βιβλία ή για κάλυμμα και τα τραχιά χαρτιά που συνήθως φτιάχνονται από kraft πολτούς μαλακών ξύλων που δεν έχουν υποστεί αποχρωματισμό και χρησιμοποιούνται για συσκευασία.

Γυαλί

Τα γυάλινα δοχεία είναι από τα σπουδαιότερα μέσα συσκευασίας. Από φυσική άποψη το γυαλί χαρακτηρίζεται ως ένα υπόψυκτο υγρό πολύ υψηλού ιξώδους. Από χημική άποψη είναι μίγμα ανόργανων οξειδίων ποικίλων αναλογιών. Το κύριο συστατικό είναι το SiO2 (70 - 75 %) ακολουθούμενο από τα Na2O και CaO (6 - 13 % το κάθε ένα). Άλλα οξείδια Al2O3, BaO, MgO, προστίθενται σε πολύ μικρότερες αναλογίες. Για το χρωματισμό του γυαλιού προστίθενται διάφορα οξείδια μετάλλων όπως χρωμίου και σιδήρου (πράσινες φιάλες) ή οξείδια σιδήρου, θείου και άνθρακας (φαιοκίτρινες φιάλες).

Μέταλλα

Η συσκευασία τροφίμων σε μεταλλικά δοχεία άρχισε το 19ο αιώνα με την ανάπτυξη της κονσερβοποιίας και έκτοτε διαδόθηκε ευρύτατα. Τα υλικά που χρησιμοποιούνται στην κατασκευή των δοχείων είναι : ο επικασσιτερωμένος χάλυβας ή λευκοσίδηρος, ο επιχρωμιωμένος χάλυβας και το αλουμίνιο. Τα μεταλλικά δοχεία διακρίνονται σε δοχεία τριών τεμαχίων και δοχεία δύο τεμαχίων.

Πλαστικά

Τα πλαστικά υλικά συσκευασίας είναι πολυμερή υλικά διαφόρου χημικής σύστασης, δομής και φυσικών ιδιοτήτων. Σε αυτά ταξινομούνται και τα φυσικά πολυμερή, όπως τα φύλλα αναγεννημένης κυτταρίνης (σελοφάν), τα πολυμερή με βάση το άμυλο, τις πρωτεΐνες κ.λ.π.

Στη συσκευασία τροφίμων χρησιμοποιούνται δύσκαμπτοι πλαστικοί περιέκτες και εύκαμπτες πλαστικές μεμβράνες. Ορισμένα πολυμερή υλικά χρησιμοποιούνται και για τις δύο κατηγορίες περιεκτών, αλλά στις εύκαμπτες συσκευασίες χρησιμοποιούνται πολύ περισσότερα είδη από ότι στις δύσκαμπτες.

Σχετικές σελίδες

Βιβλιογραφία

  • "Συσκευασία τροφίμων", Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο, Σχολή Χημικών Μηχανικών, Εργαστήριο Χημείας και Τεχνολογίας Τροφίμων
  • "Συσκευασία τροφίμων", πανεπιστημιακές σημειώσεις του Παναγιώτη Ρόδη Αναπληρωτή Καθηγητή, επιμέλεια Νίκη Προξενιά ΕΕΔΙΠ, Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Τμήμα Επιστήμης και Τεχνολογίας Τροφίμων, Αθήνα 2002