Ασθένεια ζαχαρότευτλου Κουσκούτα
Πρόκειται για ιδιόμορφο φυτό που δεν έχει ρίζες ούτε φύλλα και προσκολλάται πάνω στους βλαστούς άλλων φυτών για να εξασφαλίσει την απαραίτητη στήριξη και τον εφοδιασμό με νερό, θρεπτικά στοιχεία και έτοιμα προϊόντα φωτοσύνθεσης. Στην Ελλάδα υπάρχουν πολλά είδη του γένους Cuscuta (C. campestris, C. australis, C. europea κ.ά.) που κατά περιοχές δημιουργούν σοβαρό πρόβλημα σχεδόν σε όλες τις καλλιεργούμενες εκτάσεις με τεύτλα. Οι ζημίες που προκαλεί αναφέρονται κυρίως στην μείωση του βάρους των ριζών, ενώ ο ζαχαρικός τίτλος επηρεάζεται λιγότερο. Οι απώλειες ποικίλουν από έτος σε έτος και εξαρτώνται από το χρόνο εμφάνισης της κουσκούτας (πρώιμη – όψιμη προσβολή) και από την φύση του εδάφους. Οι ζημίες είναι μεγαλύτερες σε χαμηλής και μέσης γονιμότητας εδάφη και σημειώνονται κατά τα έτη με πρώιμη εμφάνιση του παρασίτου και με έντονο ξηροθερμικό καλοκαίρι.
Οι βλαστοί είναι λεπτοί σαν νήματα, λείοι, διακλαδισμένοι, σκούρου κίτρινου χρώματος και αναρριχώμενοι. Φέρουν ριζόμορφους μυζητήρες. Αντί για φύλλα φέρουν μικρά λέπια. Τα άνθη είναι λευκορόδινα και σχηματίζονται στις μασχάλες των λεπιών. Τα νεαρά φυτά αναρριχώνται με κυκλικές κινήσεις μέχρι να συναντήσουν το καλλιεργούμενο φυτοξενιστή. Σχηματίζουν τους μυζητήρες και προσκολλώνται στους βλαστούς του. Στη συνέχεια το κάτω τμήμα της κουσκούτας ξηραίνεται και παραμένει επάνω στο καλλιεργούμενο φυτό ζώντας από αυτό ως παράσιτο. Τα νεαρά φυτά μπορούν να ζήσουν χωρίς ξενιστή 10-20 ημέρες και να φθάσουν ύψος 8cm. Αν δεν συναντήσουν φυτό-ξενιστή πεθαίνουν. Η ρίζα τους είναι πασσαλώδη και βαθιά.
Η κουσκούτα πολλαπλασιάζεται με σπόρους που βλαστάνουν αργά την άνοιξη ή νωρίς το καλοκαίρι. Η βλάστηση των σπόρων της κουσκούτας πραγματοποιείται μόλις υπάρξουν ευνοϊκές συνθήκες θερμοκρασίας και υγρασίας στο έδαφος, ανεξάρτητα από την παρουσία ή μη φυτών ξνιστών. Το ποσοστό βλάστησης των σπόρων είναι πολύ μικρό επειδή οι παραγόμενοι κάθε χρόνο σπόροι έχουν λήθαργο που διακόπτεται στο έδαφος αργά και με κλιμάκωση επί πολλά χρόνια. Η καταπολέμηση της κουσκούτας στην τευτλοκαλλιέργεια είναι αρκετά δύσκολή. Για το λόγο αυτό θα πρέπει να γίνονται κάποιες εργασίες όπως:
- Τήρηση της τετραετούς αμειψισποράς, ώστε να περιοριστεί σημαντικά το παράσιτο, με την προϋπόθεση βέβαια ότι μετά τα τεύτλα θα ακολουθήσουν καλλιέργειες που δεν προσβάλλονται (σιτάρι, καλαμπόκι, βαμβάκι).
- Καταστροφή ζιζανίων που είναι προσβεβλημένα από την κουσκούτα όπως λουλούδια, αγριοντοματιά, βλήτο, κλπ. όσο το δυνατόν νωρίς, πριν δημιουργήσει σπόρους, οι οποίοι στη συνέχεια αναπαράγονται και έτσι επιβαρύνουν το χωράφι και για τα επόμενα χρόνια.
- Να αποφεύγεται η βοσκή των παρασιτισμένων τεύτλων, από αιγοπρόβατα, διότι αποτελούν σοβαρό κίνδυνο μεταφοράς των σπόρων με την κόπρο των σπόρων της κουσκούτας και σε άλλους αγρούς.
- Χημική καταπολέμηση : Γίνεται προφυτρωτικά με το ζιζανιοκτόνο Ethotumeste και μεταφυτρωτικά με το ΚΕΡΜΠ.
