Ασθένεια φιστικιάς Βοτρύτης

Ο βοτρύτης έχει παγκόσμια εξάπλωση και προσβάλλει σχεδόν όλα τα καλλιεργούμενα φυτά. Αποτελεί πραγματική απειλή για την εμπορεύσιμη παραγωγή, διότι εκτός από τις ποσοτικές απώλειες υποβαθμίζει και την ποιότητα των προϊόντων. Στα δέντρα προκαλεί κυρίως μετασυλλεκτική ασθένεια, δηλαδή οι καρποί μολύνονται κατά την διάρκεια ανάπτυξής τους πάνω στο δέντρο ενώ τα συμπτώματα εμφανίζονται αργότερα κατά την αποθήκευση.

Οι προσβεβλημένοι καρποί εμφανίζουν αρχικά μία μικρή ξηρή καστανή κηλίδα στο σημείο που έγινε η μόλυνση. Πολλές φορές, ανάλογα με τις συνθήκες διατήρησης και τον βαθμό ωρίμανσης των καρπών, τα συμπτώματα από την προσβολή εκδηλώνονται στην αποθήκη με την μορφή σχετικά μαλακής καστανής σήψης. Χαρακτηριστική επίσης είναι και η οσμή "ζύμωσης" που εκπέμπεται. Σε ευνοϊκές συνθήκες (υψηλής σχετικής υγρασίας) εμφανίζεται και η χαρακτηριστική γκρίζα μούχλα (καρποφορίες και σπόρια του μύκητα) στις προσβεβλημένες περιοχές.

Η ασθένεια προκαλείται από τον μύκητα Botrytis cinerea (τέλεια μορφή: Botryotinia fuckeliana). To παθογόνο επιβιώνει επάνω στους νεκρούς φυτικούς ιστούς, σαν σαπρόφυτο, στους προσβεβλημένους φυτικούς ιστούς καθώς επίσης και με τα σκληρώτιά του. Η υψηλή σχετική υγρασία είναι μια βασική προϋπόθεση για την ανάπτυξη της ασθένειας, ενώ η θερμοκρασία δεν φαίνεται να παίζει κάποιο ρόλο, διότι ο μύκητας μπορεί να αναπτυχθεί σε μεγάλο θερμοκρασιακό εύρος. Όταν επικρατήσουν ευνοϊκές συνθήκες, το μυκήλιο του παθογόνου αναπτύσσεται ταχύτατα και σχηματίζει άφθονα σπόρια (κονίδια). Τα κονίδια αυτά διασπείρονται με τον αέρα, την βροχή (ακόμα και με τα χέρια, τα ρούχα και τα εργαλεία ) και προκαλούν μολύνσεις.

Στα δέντρα, το παθογόνο μπαίνει από την κορυφή του καρπού (περιοχή του κάλυκα) ή από τον ποδίσκο. Συνήθως, το παθογόνο παραμένει σε λανθάνουσα μορφή μέχρι την συγκομιδή και τα συμπτώματα της προσβολής εμφανίζονται όταν οι καρποί είναι στην αποθήκη. Εκεί, η ασθένεια μεταδίδεται από τους μολυσμένους στους υγιείς καρπούς λόγω της επαφής μεταξύ τους. Η ζημιά που επέρχεται στους καρπούς μπορεί να είναι και καθολική, διότι το παθογόνο αναπτύσσεται σε μεγάλο εύρος θερμοκρασίας.

Ο βοτρύτης αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά με την εφαρμογή κατάλληλων βοτρυδιοκτόνων λίγο πριν τη συγκομιδή των καρπών των δέντρων ή με εμβάπτιση αμέσως μετά. Συμπληρωματικά θα πρέπει να λαμβάνονται μέτρα υγιεινής των συσκευαστηρίων και των αποθηκών. Επιπλέον, συνίσταται η συγκομιδή των καρπών να γίνεται με ξηρό καιρό και να αποφεύγονται οι τραυματισμοί τους κατά την διάρκεια του χειρισμού τους μέχρι την αποθήκευση.