Φυλή Φριζάρτα (Άρτας)

Φυλή Φριζάρτα (Άρτας)

Το πρόβατο φυλής Φριζάρτα δημιουργήθηκε κατά την περίοδο 1960-1980. Προήλθε από τη διασταύρωση του εγχώριου πεδινού προβάτου Άρτας με κριούς της φυλής Ανατολικής Φρισλανδίας, κυρίως όμως μετά το 1968 με τη χρήση της τεχνητής σπερματέγχυσης και τη συνεχή εφαρμογή της επιλογής των ομοιόμορφων και καλύτερων σε αποδόσεις προβατίνων και κριών, προσαρμοσμένων καλά στις τοπικές εδαφοκλιματικές συνθήκες. Tο πρόβατο της φυλής Άρτας προήλθε από το ορεινό ηπειρώτικο πρόβατο με την επίδραση άλλων ελληνικών πεδινών φυλών όπως Καραμάνικου, Κατσικά και Αγρινίου κατά κύριο λόγο αλλά και των Χίου, Ζακύνθου, Καραγκούνικης. Αρχικά ο πληθυσμός ενδημούσε στην περιοχή της Ηπείρου αλλά με τον καιρό εξαιτίας των πολύ καλών του αποδόσεων εξαπλώθηκε και στην δυτική Πελοπόννησο και στον νομό Αιτωλοακαρνανίας. Είναι πολύ καλά προσαρμοσμένο σε πεδινές περιοχές με υγρό κλίμα αλλά απαιτεί κυρίως λόγω των υψηλών του αποδόσεων και της ευαισθησίας του σε μεγάλες θερμοκρασίες καλές συνθήκες σταβλισμού διατροφής και περιποίησης.

Έχει μεγάλη μορφολογική ομοιότητα με το Φρισλανδόμορφο πρόβατο. Ο χρωματισμός του προβάτου αυτού είναι κατά κανόνα λευκός. Ελάχιστα άτομα, φέρουν ερυθροκαστανούς δακτύλιους γύρω από τα μάτια ή κηλίδες στο επιρρίνιο και στα άκρα των αυτιών. Η διαφορά αυτή σε σχέση με το Φρισλανδόμορφο πρόβατο οφείλεται στις αρχικές διασταυρώσεις με το εγχώριο πρόβατο. Το κεφάλι του είναι γυμνό ακέρατο ευρυμέτωπο με επιρρίνιο ελαφρώς κυρτό ή και ευθύ. Τα αυτιά είναι λεπτά σχεδόν διαφανή μετρίου με οριζόντια κατεύθυνση. Συμπαγές ακρορρίνιο με χοντρά χείλη. Τα μάτια είναι μελανού ή καστανού χρωματισμού και σε μερικά άτομα έως γαλανού, ζωηρά και καλής έκφρασης. Τα αυτιά είναι λεπτά, σχεδόν ρόδινου χρωματισμού με ελάχιστες καλυπτήριες τρίχες. Είναι γενικά μεγάλου μεγέθους με εξαίρεση ορισμένα άτομα, στα οποία είναι μέτρια. Είναι ευκίνητα και η στάση τους σχεδόν οριζόντια. Ο τράχηλος είναι μέσου μήκους έως και μακρύς κοντύτερος και ευρύτερος όμως στα αρσενικά σε σχέση με τα θηλυκά. Ο κορμός είναι μακρύς με ευρύ και εύσαρκο ακρώμιο και πλατιά μακριά ράχη. Το στήθος του έχει βάθος 32 εκ. και εύρος 20 εκ. περίπου. Η περίμετρος του θώρακα είναι 103 εκ. περίπου με υψηλά άκρα και σχετικά χοντρά. Η ουρά δεν καλύπτεται από μαλλί έχει μήκος περίπου 20 εκ. και είναι στρογγυλή και λεπτή. Ο μαστός είναι πολύ ανεπτυγμένος έχει αρμονική διάπλαση και επικρατεί στο οπίσθιο μεσόσκελο. Είναι ομοιόμαλο πρόβατο και η κεφαλή η κάτω τραχηλική χώρα, η κάτω κοιλιακή χώρα, τα κάτω άκρα και η ουρά δεν καλύπτονται από μαλλί. Το σωματικό του βάρος είναι 80-120 Kg για τα αρσενικά και 65-80 Kg για τα θηλυκά.

Το πρόβατο Φριζάρτα σε σχέση με άλλα βελτιωμένα πρόβατα που εκτρέφονται στην Ελλάδα έχει μία από τις καλύτερες αναπαραγωγικές και παραγωγικές ιδιότητες. Ειδικότερα έχει πρώιμη ανάπτυξη μεγάλο συντελεστή πολυδυμίας, καλής ποιότητας σφάγιο και υψηλή γαλακτοπαραγωγή. Το πρόβατο φυλής Φριζάρτα έχει γενικά πρώιμη γενετήσια ωριμότητα. Οι αρνάδες εισέρχονται στην αναπαραγωγή, κατά κανόνα, σε ηλικία 8-10 μηνών και σε ποσοστό 85-90%, έχουν τον πρώτο τους τοκετό σε ηλικία 13-15 μηνών. Οι νεαροί κριοί αρχίζουν την αναπαραγωγική τους δραστηριότητα μετά την συμπλήρωση της ηλικίας του πρώτου έτους ή σε σωματικό βάρος άνω των 35 Kg. Η πολυδυμία κυμαίνεται από 1,7-1,8 περίπου με τον τύπο του τοκετού που επικρατεί των διδύμων με την προϋπόθεση η διατροφή να είναι η ενδεδειγμένη.

Το σωματικό βάρος των αρνιών στη γέννηση είναι 3-5 Kg, ενώ στον απογαλακτισμό 15-17 Kg. Η συχνότητα γεννήσεων είναι ανά 12μηνο. Η εμπορεύσιμη γαλακτοπαραγωγή ανέρχεται στα 200-350 Kg γάλακτος με λιποπεριεκτικότητα 5,5-6,8%. Η απόδοση των αρνιών σε σφάγιο είναι 60-65% και η εριοπαραγωγή τους είναι 1,5-2,5 Kg.