Καλλιέργεια σπανακιού
Περιεχόμενα
Προετοιμασία εδάφους
Αρχικά γίνεται με άροτρο όργωμα, για την ενσωμάτωση και της οργανικής ουσίας (κοπριάς) και στη συνέχεια κατεργασία του εδάφους με φρέζα για ενσωμάτωση χημικών λιπασμάτων και ισοπέδωση του εδάφους. Ακολουθεί η διαμόρφωση του εδάφους ανάλογα με τη μέθοδο φύτευσης.[1]
Φύτευση
Η φύτευση μπορεί να γινεται σε αλιές μέσα στις οποίες σπέρνεται και ενσωματώνεται ο σπόρος. Ο σπόρος μπορεί επιπλέον να φυτευτεί στις παρυφές αυλάκων δια μέσου των οποίων γίνεται και το πότισμα ή σε αναχώματα, ιδιαίτερα όταν το έδαφος διατηρεί υπερβολική υγρασία για να εξασφαλιστεί καλύτερη στράγγιση του εδάφους. Για μηχανική συγκομιδή στις φυτείες που προορίζονται για κονσερβοποίηση η φύτευση γίνεται σε αναχώματα.[1]
Άρδευση
Η εφαρμογή του νερού άρδευσης είναι αναγκαία για τη διατήρηση της υγρασίας τουυ εδάφους σε ικανοποιητικά επίπεδα, λόγω των ακανόνιστων βροχοπτώσεων στην Ελλάδα κατά την περίοδο της καλλιέργειας. Η εφαρμογή του νερού μπορεί να γίνεται με κατάκλιση, με αυλάκια ή με καταιονισμό.[1]
Λίπανση
Συνιστάται βασική λίπανση με 4kg φώσφορο/στρέμμα και 20kg κάλιο/στρέμμα. Προσθήκη αζωτούχου λίπανσης επίσης, είναι αναγκαία, τόσο σε βασική οσο και σε επιφανειακή εφαρμογή, γιατί συμβάλλει στην αύξηση των αποδόσεων. Ως γνωστόν, τον χειμώνα οι χαμηλές θερμοκρασίες εδάφους μειώνουν αισθητά τη διαδικασία της νιτροποίησης. Δόσεις 7-15kg άζωτου/στρέμμα θεωρούνται ικανοποιητικές. Ο Zink το 1965, μελέτησε τον ρυθμό και τις ποσότητες θρεπτικών στοιχείων που απορροφήθηκαν από ανοιξιάτικη φυτεία σπανακιού στην Καλιφόρνια. Ο ρυθμός όπως αυτός προσδιορίζεται με χημικές αναλύσεις στο φυτό και αλλαγές στην ξηρή ουσία. Ο μέγιστος ρυθμός ανάπτυξης παρατηρήθηκε 21 ημέρες πριν από τη συγκομιδή των φυτών, όπου πάνω από 60% του αζώτου, 70% του φωσφόρου και 65% του καλίου είχαν απορροφηθεί. Ο μέσος όρος, από 5 πειράματα που έχουν απορροφηθεί ήταν: 15kg/στρέμμα άζωτο, 2,2kg/στρέμμα φώσφορος, 21,9kg/στρέμμα κάλιο, 3,8kg/στρέμμα ασβέστιο, 4,1kg/στρέμμα μαγνήσιο και 4kg/στρέμμα νάτριο.[1]
Καταπολέμηση ζιζανιών
Η καταπολέμηση των ζιζανίων σε καλλιέργειες σπανακιού γίνεται με σκαλίσματα, βοτανίσματα και με τη χρήση ζιζανιοκτόνων. Όταν εφαρμόζονται μηχανικά σκαλίσματα σε γραμμικές σπορές, πιθανόν να χρειάζεται βοτάνισμα πλησίον των φυτών και επί της γραμμής φύτευσης. Η καταπολέμηση των ζιζανίων με ζιζανιοκτόνα γίνεται μόνο με την εφαρμογή ζιζανιοκτόνων προφυτρωτικά, όταν το έδαφος έχει προετοιμαστεί και είναι καθαρό από ζιζάνια. Τα ζιζανιοκτόνα που συνιστώνται είναι το Cycloate και το Lenacil. Το Cycloate το ρίχνουμε λίγο πριν τη σπορά σε καλά κατεργασμένο και ψιλοχωματισμένο χωράφι και πρέπει να ενσωματώνεται σε βάθος 3-5cm (330-470gr/στρέμμα). To Lenacil εφαρμόζεται σε ποσότητα 80-100gr/στρέμμα μετά τη σπορά και πριν φυτρώσει η καλλιέργεια και πρέπει να ενσωματώνεται σε βάθος σποράς 1,5cm. Και τα 2 ζιζανιοκτόνα αυτά όμως δεν συνιστώνται σε αμμώδη εδάφη.[1]
Συγκομιδή
Η συγκομιδή αρχίζει όταν τα φυτά αποκτήσουν εμπορεύσιμο μέγεθος. Το χρονικό διάστημα που μεσολαβεί από τη σπορά μέχρι τη συγκομιδή διαρκεί από 35-70 ημέρες, ανάλογα με τον ρυθμό ανάπτυξης του φυτού, που επηρεάζεται από την εποχή και το κλίμα που επικρατεί. Οι περισσότερες φυτείες είναι έτοιμες για συγκομιδή μετά από 40-50 ημέρες. Το φυτό συγκομίζεται όταν έχει αναπτύξει πλήρως 5-6 μεγάλα φύλλα. Κατά τη συγκομιδή το φυτό κόβεται ολόκληρο κάτω από τη ροζέτα και μεταφέρεται έτσι στην αγορά. Όταν η καλλιέργεια προορίζεται για κονσερβοποίηση, η συγκομιδή γίνεται με μηχανικά μέσα και η κοπή γίνεται στη βάση των φύλλων. Στη περίπτωση αυτή, το φυτό αναβλαστάνει και ακολουθεί δεύτερη συγκομιδή. Το σπανάκι μπορεί να συγκομίζεται αφού αποκτήσει εμπορεύσιμο μέγεθος μέχρι λίγο πριν αναπτύξει ανθικό στέλεχος. Πρώϊμες ποικιλίες σπανακιού, οι οποίες φυτεύονται για πρώιμη συγκομιδή κινδυνεύουν να σχηματίσουν ανθικά στελέχη καθώς οι ημέρες μεγαλώνουν αργά την άνοιξη και τις αρχές του καλοκαιριού. Κατά τη συγκομιδή στην Ελλάδα τα φυτά εκριζώνονται και το ρίζωμα πλένεται και στη συνέχεια τα φυτά δένονται σε δεσμίδες του 1/2 έως 1/4 του κιλού ή σε μεγαλύτερα δέματα των 5kg ή τοποθετούνται σε σειρές χύμα στα κιβώτια ή το ρίζωμα κόβεται κάτω από το σημείο της ρόζετας και παραμένει ένα πολύ μικρό τμήμα ρίζας μήκους περίπου 1cm. Θα είναι προτιμότερο το προϊόν να αποστέλλεται στην αγορά αμέσως μετά τη συγκομιδή. Στην πράξη η συγκομιδή γίνεται το απόγευμα και μεταφέρονται την ίδια νύχτα ή πολύ νωρίς την επόμενη ημέρα στην αγορά. Για να διατηρηθεί η ποιότητά του, θα πρέπει η θερμοκρασία του προϊόντος να μειωθεί αμέσως και γρήγορα μετά τη συγκομιδή για να αποφευχθεί η μάρανση και απώλεια βάρους.
Οι αποδόσεις ποικίλλουν σημαντικά, ανάλογα με την περιοχή και την εποχή καλλιέργειας από 1.000-3.000Kg/στρέμμα. Οι φθινοπωρινές καλλιέργειες δίνουν υψηλότερες αποδόσεις, ενώ οι ανοιξιάτικες χαμηλότερες. Η παραγωγή είναι μειωμένη όταν οι θερμοκρασίες είναι πολύ χαμηλές, όπως επίσης όταν επικρατούν υψηλές θερμοκρασίες και μεγάλη φωτοπερίοδος κατά την ανάπτυξη της καλλιέργειας, γιατί ενθαρρύνουν την ανάπτυξη ανθοφόρων βλαστών σε βάρος της ανάπτυξης.[1]
