Μπρόκολο φυτό
Περιεχόμενα
Γενικά στοιχεία
Το μπρόκολο είναι ετήσιο φυτό της οικογένειας των Σταυρανθών. Καλλιεργείται για την ταξιανθία του η οποία όσο είναι ανώριμη είναι φαγώσιμη και πλούσια σε ωφέλιμα συστατικά. Η ταξιανθία έχει σκούρο πράσινο ή μελιτζανί χρώμα και είναι ελαφρώς αραιή. Το μπρόκολο είναι στενός συγγενής με το κουνουπίδι. Στο κουνουπίδι, η ταξιανθία έχει λευκό χρώμα και είναι πιο πυκνή. Το όνομα broccoli, προέρχεται από τον πληθυντικό της Ιταλικής λέξης broccolo, που σημαίνει "η ανθισμένη κορυφή ενός λάχανου". Το μπρόκολο προήλθε από φυτό άγριου λάχανου και αναπτύχθηκε στην Ευρώπη. Υπάρχουν ενδείξεις ότι το μπρόκολο είναι γνωστό εδώ και 2000 χρόνια. Από την εποχή της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, οι Ιταλοί τιμούσαν ιδιαίτερα το μπρόκολο και το συμπεριελάμβαναν στη δίαιτά τους.
Βοτανικά χαρακτηριστικά
Το μπρόκολο αναπτύσσεται σε ύψος 45-60cm (ανάλογα με τη χρησιμοποιούμενη ποικιλία) και έχει σχετικά επιφανειακό ριζικό σύστημα (45cm). Τα φύλλα είναι μεγάλα, πλατιά και σαρκώδη. Η βασική διαφορά από το κουνουπίδι είναι ότι το μπρόκολο εκτός από τη κεντρική ανθοκεφαλή σχηματίζει και δευτερεύουσες ανθοκεφαλές στις μασχάλες των φύλλων, που είναι ακανόνιστου σχήματος. Η κεντρική ανθοκεφαλή έχει μια διάμετρο από 7,5 - 20cm, ενώ οι δευτερεύουσες είναι μικρότερης διαμέτρου. Οι ανθοκεφαλές είναι μικρότερων διαστάσεων σε σχέση με εκείνες του κουνουπιδιού, συμπαγείς και αποτελούνται από τα μεγάλου μεγέθους ανθικά στελέχη, χρώματος μαύρου ή ερυθροιδούς. Εάν η ανθοκεφαλή παραμείνει στο έδαφος μετά τη συγκομιδή, τότε τα ανθικά στελέχη επιμηκύνονται για να δώσουν τα άνθη. Φυτά με μεγάλα πράσινα φύλλα παράγουν μικρές ανθοκεφαλές πάνω σε ψιλό ανθικό στέλεχος.
Κλιματικές συνθήκες
Θεωρείται λιγότερο απαιτητικό σε κλιματικές συνθήκες σε σχέση με το κουνουπίδι. Η ανάπτυξη των βλαστών και των φύλλων ευνοείται από θερμοκρασίες κοντά στους 21 - 28oC και η ανάπτυξη της ανθοκεφαλής από 15-20oC. Αν και είναι ανθεκτικό στο κρύο, μπορεί να προκληθούν σημαντικές ζημιές αν σημειωθεί παγετός κατά την περίοδο σχηματισμού των ανθοταξιών. Ανάλογα με την ποικιλία που θα διαλέξουμε υπάρχουν διαφοροποιήσεις όσον αφορά την ανάγκη έκθεσης τους σε χαμηλές θερμοκρασίες για τον σχηματισμό των ανθικών στελεχών. Για παράδειγμα οι πρώιμες και μέσης πρωιμότητας ποικιλίες δεν απαιτούν περίοδο χαμηλών θερμοκρασιών, ενώ οι όψιμες και αυτές που καλλιεργούνται το χειμώνα απαιτούν χαμηλές θερμοκρασίες για να μπορέσουν να δημιουργήσουν ανθοκεφαλή και να ανθίσουν. Επομένως χρειάζεται προσοχή κατά την επιλογή της ποικιλίας.
Εδαφικές συνθήκες
Το έδαφος πρέπει να είναι μέσης σύστασης, γόνιμο, πλούσιο σε οργανική ουσία, να διαθέτει υγρασία και στραγγίζει καλά. Το pH του εδάφους θα πρέπει να έχει τιμή 6 - 6,5, ενώ σε χαμηλότερη τιμή επηρεάζεται αρνητικά η διαθεσιμότητα των ιχνοστοιχείων (απαραίτητα για το μπρόκολο). Το μπρόκολο έχει υψηλότερη ανθεκτικότητα σε αλατούχα εδάφη σε σχέση με άλλα λαχανικά.
Πολλαπλασιασμός
Ο πολλαπλασιασμός του μπρόκολου γίνεται είτε με απευθείας σπορά είτε με τη χρήση σπορείου και στη συνέχεια μεταφύτευση στη τελική θέση (πιο συνηθισμένος τρόπος). Αναλυτικότερα στοιχεία αναγράφονται στις σελίδες της σποράς και φύτευσης.
Ποικιλίες
Οι διάφορες ποικιλίες, που χρησιμοποιούνται στο εμπόριο, μπορεί να διαφέρουν ως προς το σχήμα των φύλλων και το χρώμα της ανθοκεφαλής. Οι σπόροι που χρησιμοποιούνται προέρχονται από ποικιλίες συμβατικής καλλιέργειας μετά από σχετική άδεια παρέκκλισης ή πρόκειται για εισαγόμενους βιολογικούς σπόρους. Ακόμα μπορεί να προέρχονται από σποροπαραγωγή των ίδιων των βιοκαλλιεργητών. Οι πιο συχνές ποικιλίες που καλλιεργούνται στη χώρα μας, αναγράφονται στον παρακάτω σύνδεσμο:
Ασθένειες
Το μπρόκολο προσβάλλεται από πολλές ασθένειες, που σαν αποτέλεσμα έχουν την ποιοτική και ποσοτική υποβάθμιση του προϊόντος. Κυριότερες και σοβαρότερες ασθένειες του κουνουπίδι στη χώρα μας είναι ο μαύρος λαιμός, η αλτενάρια, η βακτηριακή κηλίδωση και ο περονόσπορος. Όλες οι ασθένειες και οι τρόποι καταπολέμησής τους αναγράφονται λεπτομερώς στον παρακάτω σύνδεσμο:
Εχθροί
Το μπρόκολο, όπως και όλα γενικά τα σταυρανθή λαχανικά, έχουν σοβαρούς εντομολογικούς εχθρούς με σπουδαιότερο και πιο συχνό την πιέριδα. Η αντιμετώπισή τους δεν είναι πάντα εύκολη και για τον λόγο αυτό θα πρέπει να γίνονται συχνοί προληπτικοί έλεγχοι και να μην αμελούνται οι καλλιεργητικές εργασίες (πότισμα, λίπανση, σκάλισμα εδάφους κ.τ.λ).
Πληροφοριακά στοιχεία
Ευδοκιμεί στις περιοχές
|
